Nadwzroczność jest wadą refrakcji, w której obrazy tworzą się za siatkówką. Aby lepiej zrozumieć znaczenie nadwzroczności ocznej, należy wyobrazić sobie obraz danego przedmiotu przechodzący przez oko. Obraz ten jest ogniskowany tak, aby zbiegał się w punkcie znajdującym się w określonej odległości. W przypadku normalnego widzenia tym punktem zbieżności, w którym skupia się obraz, jest siatkówka. Innymi słowy, w normalnym oku obraz musi powstać na siatkówce. Z kolei siatkówka przekazuje informacje do mózgu za pośrednictwem nerwu wzrokowego.

W oku z nadwzrocznością lub hipermetropią, obraz nie jest formowany prawidłowo na siatkówce – ale jest formowany od tyłu. Dlatego obraz przekazywany do mózgu nie jest prawidłowym obrazem (patrz górne zdjęcia).

Pacjent widzi słabo z bliska i z daleka, a żeby obrazy były ostre, wykonuje duże obciążenie oczu.

Objawy nadwzroczności

Zmęczenie oczodołów („zmęczony wzrok”) i bóle głowy to pierwsze objawy nadwzroczności. Wysiłek, jaki podejmuje pacjent, aby przezwyciężyć wadę, może być źródłem tych objawów, częstszych wieczorem i po pracy lub czytaniu.

Do 35/40 roku życia, wieku, w którym zdolność akomodacji zaczyna się zmniejszać, niska nadwzroczność często pozostaje niezauważona.

Duża nadwzroczność, z drugiej strony, jest łatwo zauważalna u dzieci, ponieważ często towarzyszy jej zez akomodacyjny i powinna być jak najszybciej skorygowana.

Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, czym jest nadwzroczność i jak korygować tę wadę refrakcji, ponieważ może ona powodować liczne objawy, które odbierają pacjentom wiele jakości życia.

Przyczyny nadwzroczności

Nadwzroczność może mieć dwie zasadnicze przyczyny: albo dlatego, że rogówka ma zmienioną krzywiznę, czyli jest bardziej płaska niż normalnie, albo dlatego, że długość oka jest krótsza niż normalnie. Duże wartości hipermetropii, zazwyczaj, związane są z dziedziczną hipermetropią.

Diopetrie w hipermetropii ocznej

Występują 3 stopnie hipermetropii:

• Lekka, od 0 do 2 dioptrii;
• Umiarkowana, od 2 do 6 dioptrii;
• Wysoka, powyżej 6 dioptrii.

Nadwzroczność dziecięca

Określenie nadwzroczność dziecięca lub dziecięca jest używane zawsze, gdy wada refrakcji dotyczy dzieci.

Pierwsza konsultacja okulistyczna powinna odbyć się w pierwszym roku życia, w celu zbadania wad refrakcji, czyli anizometropii, co pozwoli uniknąć ewentualnej amblyopii.

Oszacuje się, że 10 do 15% dzieci w wieku szkolnym, ma problemy z widzeniem, które mogą wpływać na zachowanie i wyniki w nauce. Dlatego w nadwzroczności dziecięcej ważne jest, aby rodzice byli świadomi wszelkich oznak i objawów zgłaszanych przez dzieci.

Dzieci cierpiące na nadwzroczność, mogą prezentować zmęczenie, senność i brak koncentracji, ze względu na konieczność wykonywania dużej akomodacji, aby skupić obiekty na siatkówce. Dlatego korekcja nadwzroczności powinna być przeprowadzona jak najszybciej.

Gdy nadwzroczność u dzieci występuje tylko w jednym oku, jeszcze trudniej jest zaobserwować jakiekolwiek zmiany, ponieważ dziecko zachowuje się zupełnie normalnie.

Większość dzieci nie wie, jak powiedzieć, kiedy nie widzi dobrze. Wierzą, że wzrok, który mają, jest normalny, ponieważ nigdy nie widzieli lepiej.

Wczesne wykrycie problemów ze wzrokiem u dzieci jest podstawą nie tylko do uniknięcia trwałej wady wzroku (amblyopia), ale także do uniknięcia problemów nie tylko w nauce, ale także w rozwoju dziecka.

Dowiedz się, tutaj, co to jest amblyopia.

Niedokorygowana nadwzroczność może prowadzić do zeza akomodacyjnego.

Dowiedz się, tutaj, co to jest zez akomodacyjny i zez niemowlęcy.

Czy nadwzroczność można wyleczyć?

Niestety, nadwzroczności nie da się wyleczyć. Jednak dostępne obecnie metody korekcji pozwalają na zaoferowanie pacjentom z nadwzrocznością zupełnie normalnego życia. Oto jak korygować, czyli leczyć, nadwzroczność.

Leczenie nadwzroczności

W nadwzroczności leczenie (korekcja wady refrakcji) może odbywać się za pomocą okularów, soczewek kontaktowych lub od 20 roku życia pacjent może poddać się operacji laserowej (LASIK). Nadwzroczność może być również korygowana za pomocą soczewek wewnątrzgałkowych w zależności od warunków anatomicznych gałki ocznej.

Jeśli pacjent jest starszy niż 45 lat, leczenie nadwzroczności może być przeprowadzone poprzez fakoemulsyfikację z zastosowaniem wieloogniskowych soczewek wewnątrzgałkowych pozwalających na uzyskanie dobrej ostrości wzroku we wszystkich odległościach bez okularów.

Soczewki na nadwzroczność

Nadwzroczność można skompensować za pomocą konwergentnej (wypukłej) soczewki na nadwzroczność, co prowadzi do skupienia obrazu na siatkówce.

Soczewki te są grubsze w centrum niż na obwodzie, a różnica w grubości jest tym większa, im większa jest nadwzroczność.

Hypermetropia i krótkowzroczność

Hypermetropia i krótkowzroczność to dwa rodzaje błędów refrakcji gałki ocznej. Różnica między krótkowzrocznością a nadwzrocznością jest następująca: w krótkowzroczności przedmioty skupiają się przed siatkówką, natomiast w nadwzroczności obrazy tworzą się za siatkówką.

Dowiedz się, tutaj, czym jest krótkowzroczność.

Nadwzroczność i astygmatyzm

Nadwzroczność i astygmatyzm mogą występować jednocześnie (razem). Astygmatyzm i nadwzroczność to dwa rodzaje wad refrakcji. Leczenie nadwzroczności z astygmatyzmem może być wykonywane za pomocą okularów, soczewek kontaktowych lub operacji.

Dowiedz się, tutaj, co to jest astygmatyzm.

Chirurgia nadwzroczności

Chirurgia nadwzroczności może być wykonywana za pomocą lasera (LASIK) lub soczewek wewnątrzgałkowych. Operacja nadwzroczności pozwala na skorygowanie wady refrakcji, jednak nie wszyscy pacjenci spełniają warunki konieczne do poddania się operacji.

Chirurgia nadwzroczności i astygmatyzmu pozwala na skorygowanie obu wad refrakcji.

Dowiedz się tutaj wszystkiego o operacji LASIK.