Fire Emblem Fates. Dat driedelige spel voor de 3DS uit 2016, dat voor velen afbreuk deed aan de successen van Awakening, was mijn entree tot de serie. En ik vond het geweldig? In 2016 dacht ik niet kritisch na over de games die ik speelde, ik dacht niet eens zo hard na over mijn eigen geslacht. Het was waarschijnlijk allemaal nieuw voor me, en misschien ook omdat het meisje op wie ik viel een fan was. We hebben elkaars cartridges geruild om de verschillende versies te spelen, dus ik kan het niet controleren, maar ik herinner me dat het voor mij heel wat was om de tweede keer als meisje Corrin te spelen. Ik had haar geen excuus hoeven te geven, maar waarschijnlijk heb ik er toch een gemaakt.

Fates markeert het einde van mijn kritische naïviteit. Ik studeerde af aan de middelbare school in 2016, kwam het volgende jaar uit de kast, begon het volgende jaar te schrijven (en, ergens daartussen, gingen dat meisje en ik uit elkaar). Nu ik met een andere naam en nieuwe perspectieven ben teruggekeerd naar media uit de vroege jaren 10, vind ik dingen die ooit in het volle zicht verborgen waren: symbolen, inspiraties, politiek, toespelingen, intertekst, racisme, paaseieren, transmisogynie. Die dingen zullen er altijd zijn als ik ze eindelijk zie, daarom moet ik Baccano! of Soul Eater nog herbekijken, voor het geval er iets was/is wat ik niet kan rijmen.

Wanneer ik met mijn moeder over tv praat, of wanneer ik haar mijn schrijfsels over games probeer te laten zien, beroept ze zich op de spreektaal “het is maar een” film, een game, een gevaarlijke verkeerde karakterisering van een kwetsbare groep. “It’s just a” impliceert dat het gewoon is. “It’s just an” is een daad van racisme, een verdoezeling van systemisch onrecht dat op zijn slachtoffers wordt geprojecteerd, een uur om je hersenen uit te schakelen en ergens van te genieten.

In een video-essay over We Happy Few beschrijft Laborkyle hoe de dwang om te genieten (van producten, ervaringen, media) een vorm van neoliberale sociale controle is. Kritiek en genot worden in gesprekken over media doelbewust van elkaar gescheiden vanwege de mogelijke gevolgen voor de hegemonische sociale orde die in de popcultuur wordt versterkt – opdat we niet genieten van iets dat kritisch ingaat op normen.

Kritisch genieten is echter niet per se vreugdevol. Nauwgezette analyses of een scherp besef van machtsverhoudingen versterken een tekst vaak, maar verpesten ook het plezier. En ik doe het nog steeds, want wat verloren gaat wanneer wij, wanneer ik, er niet in geslaagd zijn kritisch te kijken, is zoveel groter dan een spelletje.

Ik weet niet meer precies wanneer ik Forrest heb ontmoet. Was het als jongen op de middelbare school, tijdens een save op een cartridge die ik niet meer heb, toen de wereld me ervan had overtuigd dat we allebei jongens waren? Of was het jaren later, waarschijnlijk op een trans subreddit die ik in 2018 nog steeds frequenteerde, met de bedoeling om te ontdekken wat er de hele tijd echt was?

Forrest is de dochter van prins Leo van Nohr, een kleinkind van de antagonist van de drie spellen. Net als de andere kinderen wordt ze opgevoed door verzorgers in een ander rijk waar de tijd sneller gaat zodat kinderen zich op een enigszins verhalende harmonieuze manier bij je leger kunnen voegen. Daar leert ze haar eigen kleren te maken – jurken en rokken. Ze weet dat dit niet is wat de andere jongens dragen, maar ze blijft het doen omdat het een deel van haarzelf is geworden waar ze vreugde in vindt. Ze zegt zelfs: “Ik trok een jurk aan en keek naar mezelf in de spiegel… Ik voelde me als een mooie prinses uit een sprookjesboek.” En in de Deeprealms is dat het enige dat telt.

Maar we ontmoeten Forrest in de ‘echte’ wereld als tiener – oud genoeg om te trouwen met het vrouwelijke spelerspersonage dat technisch gezien niet haar tante is. In haar introductie wordt ze door andere personages beschreven als een mooie vrouw en een genezer, die een stad verdedigt tegen een aantal van de vele rovers van Fire Emblem. Haar tante Elise herkent haar niet eens, maar Leo weet wat Forrest aan het doen is. Hij wil er niets van weten en kastijdt het meisje bij hun begroeting. “Een schande,” zegt hij, voor de manier waarop ze zich kleedt.

Forrest pikt het niet zomaar. Ze is verzameld, voorbereid zelfs. Klaar om haar ouder achter te laten bij hun eerste ontmoeting in jaren. Maar ze wordt ontvoerd door de rovers (voor hen is ze slechts een arme jonkvrouw) en vecht zich een weg naar buiten met haar vader en tante. Leo bewijst zichzelf tegenover hem en begint in te zien dat Forrest meer is dan de manier waarop ze zich kleedt en dat ze voor de stad die ze gered heeft een machtige kracht is. Aarzelend accepteert Forrest Leo’s aanbod om zich bij het leger aan te sluiten, terwijl de prins zich inzet om een “waardige” vader voor zijn dochter te worden.

Het is echter niet het einde van haar problemen in deze nieuwe wereld. In ondersteunende gesprekken geeft Forrest toe dat ze hier is mishandeld: “Ik heb me altijd gekleed zoals ik me voel, en thuis respecteerden de mensen dat. Hier vind ik dat dat niet altijd het geval is, en mijn kleding maakt het moeilijker om erbij te horen.” In een winkel waar ze komt, ontdekt een winkelbediende waarvan ze dacht dat hij vriendelijk was, dat ze “eigenlijk een man” is. Als ze niet wordt aangelijnd, moet ze de blikken van de dorpsbewoners verdragen omdat ze gewoon op straat loopt. Ze is zelfs geschokt door je bereidheid om in het openbaar met haar gezien te worden. De realiteit snijdt door de fictie heen.

Het is een realiteit die zowel opvallend vertrouwd als vreemd dissonant is. Forrest verwijst naar zichzelf als “eigenlijk een man”, een echtgenoot, een broer. Het is een vreemde bewering voor het anders zo goed geschreven personage, een die me laat gissen naar de bedoelingen van Intelligent Systems. Maar voor veel fans, zoals de schrijvers van de wiki en ikzelf, jaren geleden, is het genoeg om haar als vrouw en als trans-personage te negeren. Eenvoudig gezegd, Forrest bestaat in een wereld waar geslacht zo essentieel is dat de woorden cis en trans irrelevant zijn.

Maar ondanks deze zelfgeschreven fictieve beperking, schreef iemand Forrest’s dialoog, ontwierp haar karakter rond een mannelijk frame, codeerde de set van vrouwelijke uitdrukkingen op haar sprite. Forrest is een verkenning van transfobie en veerkracht in de echte wereld. Een die ik eerder niet kon zien. En een die ik zal proberen nooit meer uit het oog te verliezen.