Kim był Tom Petty?

Muzyk rockowy Tom Petty rozpoczął swoją karierę na poważnie z grupą o nazwie Mudcrutch. Po tym, jak on i inni członkowie grupy sformowali się jako Tom Petty and the Heartbreakers, wydanie ich debiutanckiego albumu z 1976 roku rozpoczęło trwającą dekadę i niezwykle udaną karierę, podkreśloną przez multi-platynowe albumy, na których znalazły się klasyczne już single „American Girl”, „Refugee”, „Don’t Come Around Here No More” i „Learning to Fly”. W 1989 roku Petty rozpoczął równie udaną karierę solową, tworząc niezapomniane teledyski do takich hitów jak „Free Fallin'” czy „Runnin’ Down a Dream”. Petty współpracował również z innymi legendarnymi rockmanami, w tym Stevie Nicks, Bobem Dylanem, Georgem Harrisonem i Johnnym Cashem, zdobywając za swoją pracę na przestrzeni lat trzy nagrody Grammy.

Southern Man

Tom Petty urodził się w Gainesville na Florydzie 20 października 1950 roku, jako pierwszy syn Earla i Kitty Petty. Choć był blisko z matką i młodszym bratem, Petty miał trudne relacje z ojcem, który często był fizycznie i werbalnie obraźliwy. Petty znalazł jednak schronienie w muzyce, uwielbiając Elvisa Presleya i Beatlesów oraz ucząc się gry na gitarze.

Do szkoły średniej, pasja Petty’ego do muzyki była wszechogarniająca. Zaczął grać na basie z lokalną grupą zwaną Epics, a w wieku 17 lat porzucił szkołę, aby występować z nowym zespołem, który stał się znany jako Mudcrutch, nazwanym tak na cześć farmy, na której mieszkali dwaj jego członkowie. Petty szybko stał się frontmanem i głównym autorem tekstów w grupie, która wkrótce zyskała oddanych lokalnych fanów.

Rok 1974 okazał się przełomowy dla Petty’ego, który poślubił swoją dziewczynę, Jane Benyo (z którą miał już córkę, Adrię), przed przeprowadzką do Los Angeles z Mudcrutch w nadziei na dotarcie do szerszej publiczności. Tam Petty i Benyo mieli swoją drugą córkę, AnnaKim, a Mudcrutch podpisali kontrakt z Shelter Records, ale kiedy ich samotny singiel przeszedł bez echa, grupa się rozpadła. Jednak wytwórnia dostrzegła talent Petty’ego i zaproponowała mu solowy kontrakt. W ciągu kilku lat ich zaufanie do niego zostało należycie wynagrodzone.

Tom Petty and the Heartbreakers

Po chwilowych próbach skompletowania nowego zespołu, Petty w końcu ponownie połączył się ze swoimi byłymi kolegami z zespołu Mudcrutch, Mike’em Campbellem (gitara) i Benmontem Tenchem (klawisze), którzy grali z basistą Ronem Blairem i perkusistą Stanem Lynchem. Wkrótce potem, zrestrukturyzowali umowę Petty’ego z Shelter, podpisali kontrakt jako Tom Petty and the Heartbreakers i rozpoczęli pracę nad nową płytą. Wydany w listopadzie 1976 roku, ich debiut zatytułowany „self-titled” ustanowił schemat sukcesu, który miał nastąpić w wielu ich późniejszych pracach, łącząc twardy, rock-and-rollowy fundament z popową wrażliwością grup z lat 60-tych, takich jak Beatlesi i Byrds, i zawierając charakterystyczny głos Petty’ego i dar do zwięzłego opowiadania historii.

Album początkowo sprzedawał się słabo, aż do następnej trasy koncertowej po Anglii z Nilsem Lofgrenem, która wylądowała na brytyjskich listach przebojów. Mając nadzieję na wykorzystanie nowo zdobytej popularności za oceanem, Shelter ponownie wydali singiel „Breakdown” w Stanach Zjednoczonych, który osiągnął nr 40 na listach przebojów, dając grupie pierwszy smak sukcesu. Co niewiarygodne, singiel „American Girl”, jedna z ich najbardziej znanych i lubianych piosenek, nie dotarł na amerykańskie listy przebojów, dopóki nie został ponownie wydany prawie dwie dekady później.

Niezrażona, grupa powróciła do studia, aby nagrać swój drugi album, „You’re Gonna Get It!” z 1978 roku, który poradził sobie znacznie lepiej niż jego poprzednik, osiągając 23. miejsce na listach przebojów i produkując popularne single „Listen to Her Heart” i „I Need to Know”. Jednak ich impet został chwilowo zagrożony, gdy Shelter zostało kupione przez MCA, a próby Petty’ego renegocjacji kontraktu doprowadziły do długiego procesu sądowego, który doprowadził go do bankructwa i zgorzknienia.

Więcej przebojów – „Refugee” i „The Waiting”

Mimo tego burzliwego początku współpracy z MCA, grupa podpisała kontrakt z jej filią Backstreet Records i rozpoczęła pracę nad kolejnym albumem, Damn the Torpedoes. Wydany w 1979 roku, dotarł do 2. miejsca na listach przebojów i sprzedał się w ponad 3 milionach egzemplarzy. Album od początku do końca wypełniony był wysokiej jakości piosenkami, a wśród najbardziej rozpoznawalnych utworów znalazły się trwałe single „Don’t Do Me Like That” (nr 10) i „Refugee” (nr 15), które ugruntowały pozycję Toma Petty’ego i Heartbreakers jako supergwiazd rocka.

Nowo umocniony, Petty stanął na swoim, gdy MCA planowało podnieść cenę ich następcy dla wytwórni z ówczesnego standardu $8.98 do $9.98, grożąc, że albo wstrzyma nagrania, albo nazwie je Eight Ninety-Eight w proteście. Ostatecznie wytwórnia ustąpiła i Hard Promises został wydany w 1981 roku. Osiągnęła ona pozycję nr 5 na listach przebojów i pokryła się platyną, a jej główny utwór, „The Waiting”, dał grupie jej pierwszy singiel nr 1.

W tym samym roku, Petty współpracował ze Stevie Nicks przy jej albumie Bella Donna, nagrywając hitowy singiel/duet „Stop Draggin’ My Heart Around,” a także wyprodukował Del Shannon’s Drop Down and Get Me. Po powrocie do studia z Heartbreakers, kontynuował swoją udaną passę z albumem Long After Dark z 1982 roku, który osiągnął nr 9 na listach przebojów, a single „You Got Lucky” i „Deliver Me” trafiły odpowiednio na nr 20 i 21.

W tym samym czasie presja sławy zbierała swoje żniwo zarówno w małżeństwie Petty’ego, jak i w jego relacjach z kolegami z zespołu. Wkrótce po wydaniu Long After Dark, Ron Blair opuścił grupę i został zastąpiony przez Howiego Epsteina. Choć niektóre z najlepszych godzin Petty’ego miały dopiero nadejść, droga do nich nie zawsze była łatwa.

Nowa praca i współpraca

Chcąc nadać swojej muzyce nowy kierunek, Tom Petty and the Heartbreakers rozpoczęli pracę nad nowym albumem z producentami Dave’em Stewartem (z Eurythmics), Robbiem Robertsonem (z The Band) i Jimmym Iovine, który współprodukował Damn the Torpedoes z Petty’m. Na sesjach pojawiła się również szeroka gama dodatkowych muzyków i wokalistów, którzy eksperymentowali z różnymi brzmieniami. Jednak praca z tak dużą grupą osobowości okazała się zarówno czasochłonna, jak i frustrująca, a w pewnym momencie napięcie wzrosło do tego stopnia, że Petty uderzył w ścianę w studiu, łamiąc sobie lewą rękę.

Na koniec tego wszystkiego przyszedł piąty album grupy, Southern Accents, który osiągnął nr 7 na listach przebojów i zawierał single „Rebels,” „Make It Better (Forget About Me)” i „Don’t Come Around Here No More,” który był neo-psychodelicznym utworem napisanym przez Stewarta i zainspirowanym przez Nicks. Doszedł do 13 miejsca i towarzyszył mu popularny teledysk w stylu Alicji w Krainie Czarów, który przyczynił się do sukcesu grupy w czasach świetności MTV.

W 1986 roku, Tom Petty i Heartbreakers wyruszyli w trasę z Bobem Dylanem – wykonując zarówno swój własny materiał, jak i służąc jako zespół rezerwowy Dylana – przed powrotem do studia, aby nagrać Let Me Up (I’ve Had Enough). Choć album dotarł do 20. miejsca na listach przebojów i wyprodukował singiel „Jammin’ Me”, który dotarł do 1. miejsca w Wielkiej Brytanii, odniósł jedynie umiarkowany sukces w porównaniu z ich wcześniejszymi dokonaniami. Jednak przyjaźń Petty’ego z Dylanem doprowadziła do kolejnej, bardziej udanej współpracy, gdy dołączyli do George’a Harrisona, Roya Orbisona i Jeffa Lynne’a, tworząc zespół Traveling Wilburys, którego album z własnym tytułem z 1988 roku osiągnął nr 3 na listach przebojów, pokrył się potrójną platyną i zdobył nagrodę Grammy za najlepszy występ rockowy.

„Free Fallin'” i Solo Stardom

W następstwie sukcesu z Traveling Wilburys, Petty rozpoczął pracę nad swoim pierwszym solowym albumem, Full Moon Fever, który został wyprodukowany przez Lynne’a i zawierał kilku z Heartbreakers. Wydany w 1989 roku album odniósł ogromny sukces, docierając do 3 miejsca na listach przebojów i pokrywając się platyną. Singiel z płyty, „Free Fallin'”, dotarł do 7 miejsca na liście przebojów i pozostaje jednym z najbardziej znanych utworów Toma Petty’ego. Utwory „Runnin’ Down a Dream” i „I Won’t Back Down” również dobrze sobie radziły.

Ale pomimo swojej nowej i przytłaczającej popularności jako artysta solowy, Petty nie odwrócił się od swoich kolegów z zespołu. W 1990 roku Traveling Wilburys wydali kolejny album, Volume 3, a w 1991 roku Tom Petty and the Heartbreakers wydali platynowy album Into the Great Wide Open, na którym znalazł się popularny singiel o tym samym tytule, któremu towarzyszył teledysk z udziałem Johnny’ego Deppa i Faye Dunaway, a także utwór „Learning to Fly”, który trafił do Top 40. Mniej więcej w tym czasie Petty ujawnił również, że wiele lat wcześniej potajemnie podpisał umowę z Warner Bros. i że opuści MCA, kończąc tym samym wieloletni konflikt między nim a wytwórnią. Odchodzą jednak z hukiem, wydając w 1993 roku album Greatest Hits, na którym znalazł się wyprodukowany przez Ricka Rubina singiel „Mary Jane’s Last Dance” oraz teledysk z udziałem Kim Basinger. Album utrzymał się na liście przebojów Billboardu przez ponad sześć lat.

’Wildflowers’ and Continued Success

Przy pierwszym albumie Warner Bros., Petty połączył siły z Rubinem, aby wyprodukować swój drugi solowy album, Wildflowers (1994), który prawie dorównał osiągnięciom Full Moon Fever. Wśród jego godnych uwagi utworów znalazły się single „You Don’t Know How It Feels”, „You Wreck Me” i „It’s Good to Be King”. Dwa lata później ponownie połączył się z Heartbreakers (bez Stana Lyncha, który opuścił zespół w 1994 roku), aby nagrać złotą ścieżkę dźwiękową do filmu She’s the One, a także aby zagrać jako support dla Johnny’ego Casha na jego albumie Unchained. Również w 1996 roku Petty i jego żona Jane rozwiedli się po 22 latach małżeństwa, rozpoczynając trudny dla Petty’ego okres, w którym uzależnił się od heroiny.

Personalne zmagania na bok, Tom Petty and the Heartbreakers nadal szlifowali, grając 20 wyprzedanych nocy w Fillmore w San Francisco w 1997 roku przed powrotem do studia z Rubinem, aby wyprodukować Top 10 album Echo (1999). Kontynuując swój rekord stawania po stronie fanów muzyki przeciwko potędze wytwórni płytowych, singiel „Free Girl Now” był początkowo oferowany jako darmowy plik do pobrania w formacie MP3, a Petty odmówił podniesienia cen biletów na kolejną trasę koncertową.

Still Runnin’

Na początku nowego tysiąclecia Petty uporządkował swoje życie osobiste, wychodząc z uzależnienia od heroiny i poślubiając Danę York, którą poznał dekadę wcześniej. W 2002 roku Tom Petty and the Heartbreakers wydali jedenasty album, The Last DJ, na którym Petty wyraził swoje ciągłe pretensje do przemysłu fonograficznego. Niezależnie od tego, co o tym myślał, przemysł muzyczny pokochał go z powrotem i jeszcze tego samego roku Tom Petty and the Heartbreakers zostali włączeni do Rock and Roll Hall of Fame. Wśród tych zaszczytów, Epstein został zwolniony z grupy, kiedy jego własne uzależnienie od heroiny stało się problematyczne. Zmarł z przedawkowania w następnym roku, w którym to momencie oryginalny basista Ron Blair ponownie dołączył do Heartbreakers.

W 2006 roku, Petty poszedł solo po raz kolejny, pracując z Lynne do produkcji nr 4-charting album Highway Companion, przed ponownym połączeniem z Heartbreakers na 30th-jubileuszowej trasie. W następnym roku grupa była tematem czterogodzinnego filmu dokumentalnego zatytułowanego Runnin’ Down a Dream. W 2008 roku, wystąpili podczas halftime show Super Bowl XLII.

W tym samym roku, Petty powrócił do swoich korzeni, ponownie formując Mudcrutch, aby nagrać ich debiutancki album z własnym tytułem, ponad 30 lat po jego pierwotnym powstaniu. Powrócił z Heartbreakers w 2010 roku na koncertowy album studyjny MOJO, po którym nastąpiło kilka lat tras koncertowych, zanim zespół wydał swój 13. album, „Hypnotic Eye” z 2014 roku. Niesamowite, był to ich pierwszy album w historii, który osiągnął nr 1 na listach przebojów.

Death and Legacy

We wrześniu 2017 roku Tom Petty i Heartbreakers zawinęli nogę swojej trasy z okazji 40. rocznicy z występem w Hollywood Bowl. Tydzień później Petty doznał zatrzymania akcji serca w swoim domu w Malibu i został przewieziony do szpitala UCLA Santa Monica. Zmarł 2 października 2017 roku, w wieku 66 lat.

Długoletni menedżer Petty’ego, Tony Dimitriades, wydał oświadczenie w imieniu rodziny i zespołu: „W imieniu rodziny Toma Petty’ego jesteśmy zdruzgotani, aby ogłosić przedwczesną śmierć naszego ojca, męża, brata, lidera i przyjaciela Toma Petty’ego. Tom Petty doznał zatrzymania akcji serca w swoim domu w Malibu we wczesnych godzinach porannych i został przewieziony do UCLA Medical Center, ale nie udało się go ożywić. Zmarł spokojnie o godzinie 20:40 PST w otoczeniu swojej rodziny, kolegów z zespołu i przyjaciół.”

Muzyka artysty z pewnością przetrwała, ale nie bez batalii prawnej: Pod koniec grudnia 2017 roku, Wixen Music Publishing, który administruje kompozycjami piosenek Petty’ego i innych muzyków, złożył pozew przeciwko gigantowi streamingowemu Spotify, zarzucając wykorzystanie hitów takich jak „Free Fallin'” bez licencji i rekompensaty. Wixen podobno domagał się zasądzenia odszkodowania w wysokości co najmniej 1,6 miliarda dolarów.

W dniu 19 stycznia 2018 roku koroner hrabstwa Los Angeles ogłosił, że Petty zmarł z powodu „wielosystemowej niewydolności narządów” spowodowanej śmiertelną kombinacją leków znalezionych w jego systemie, w tym środków przeciwbólowych fentanylu i oksykodonu oraz uspokajającego temazepamu.

Jego rodzina wydała oświadczenie na stronie internetowej Petty’ego, zauważając, że byli świadomi, iż muzyk brał leki, aby kontynuować grę na żywo, cierpiąc na szereg dolegliwości, które obejmowały rozedmę płuc, problemy z kolanami i złamane biodro.

„Pomimo tej bolesnej kontuzji nalegał na utrzymanie swojego zobowiązania wobec fanów i odbył trasę koncertową na 53 daty ze złamanym biodrem, a gdy to zrobił, pogorszyło się to do poważniejszego urazu”, czytamy w oświadczeniu. „Pozytywne jest to, że teraz wiemy na pewno, że odszedł bezboleśnie i pięknie wyczerpany po zrobieniu tego, co kochał najbardziej, po raz ostatni, występując na żywo ze swoim niezrównanym zespołem rockowym dla swoich wiernych fanów na największej trasie w swojej ponad 40-letniej karierze. Był niezwykle dumny z tego osiągnięcia w dniach poprzedzających jego odejście.”

W lipcu 2018 roku ogłoszono, że nowa kolekcja utworów Petty’ego, zatytułowana An American Treasure, ukaże się 28 września. Zestaw pudełkowy z 60 utworami, kuratorowany przez rodzinę Petty’ego i członków zespołu, podobno zawierał mieszankę niewydanych utworów, alternatywnych wersji, występów na żywo i outtakes, wraz z filmami domowymi i nagraniami koncertowymi artysty.