Vrees niet voor fouten. Die zijn er niet. – Jazzlegende Miles Davis
Vanavond ben ik afgestudeerd: Afstuderen van een acht weken durende cursus improvisatiekomedie die me heeft uitgedaagd, me in paniek heeft gebracht en me uiteindelijk heeft bevrijd – althans een beetje – van veel van de angsten en hang-ups die mijn vermogen om dingen gedaan te krijgen kunnen blokkeren.
Ik heb de cursus nauwelijks gevolgd uit interesse om een professionele komiek te worden. Ik wilde alleen maar persoonlijk in het diepe duiken in een aantal processen waarvan ik weet dat ze cruciaal zijn voor topprestaties en voor algeheel succes in werk en leven. De meeste van mijn improvisatieklasgenoten bleken er om vergelijkbare, “professionele groei” redenen te zijn.
Het hielp dat ik een buitengewoon begaafde leraar had, Keith Saltojanes, die heel erg het standpunt innam van een Miles Davis. Keith bleef niet stilstaan bij eventuele fouten van mij of mijn klasgenoten, in plaats daarvan zag hij elk onhandig moment als een springplank naar prachtige en grappige nieuwe mogelijkheden. Hij had een bijna bovennatuurlijk vermogen om niet teleurgesteld in ons te zijn en ons juist aan te moedigen om grotere kansen te blijven wagen. (Hij vond ook de tijd om vorige week een Guinness-wereldrecord te breken voor de langste improvisatieshow ooit, een onmogelijke 150 uur).
Ik heb eerder geschreven over hoe succesvolle atleten en artiesten “de zone” bereiken in piekprestaties. Het gaat over het algemeen om “uit hun hoofd” – door het opbouwen van hun vaardigheden in het afsluiten van dat actieve, rationele deel van hun hersenen en leren om te werken op instinct.
Honing van die vaardigheden vereist verschillende dingen:
- Focussen op het proces, niet op het resultaat.
- Laten toe dat stress en vlinders brandstof voor de prestaties zijn, geen obstakel.
- En oefenen, oefenen en nog meer oefenen, totdat hun hersenen en lichaam uit het hoofd weten hoe ze met vertrouwen moeten reageren wanneer hen iets nieuws wordt voorgeschoteld.
Improv-lessen zijn overal beschikbaar in een stad als Los Angeles, waar ik woon, en zijn gebruikelijk in de meeste andere grote steden. Het zijn fenomenale bronnen voor professionals van elk type. En zelfs als je geen klas kunt vinden die geschikt is voor jou, kun je overwegen om je eigen groep van ondersteunende vrienden en collega’s te creëren die elkaar toestemming geven om improvisatievaardigheden te oefenen.
Er zijn een paar praktische redenen waarom improvisatie je kan helpen.
Ten eerste hebben we tegengiffen nodig voor de nieuwe, “asynchrone” wereld waar we allemaal in leven. We zijn gewend aan het krijgen van sms-berichten en social-media berichten, en dan reageren op onze eigen tijd. Deze kunstmatigheid schaadt ons vermogen om in het moment met echte mensen om te gaan. Improvisatie haalt je uit die asynchrone, virtuele wereld, en laat je vallen in die wondere wereld van hoge energie, onmiddellijke, persoonlijke interactie.
Ten tweede leert improvisatie ons om onze focus te verzachten en ons bewustzijn te vergroten, zodat we goed kunnen reageren op verrassingen. Als je in een kring van mensen een woordassociatiespel speelt, kan de ene persoon “lepel” zeggen, de volgende “vork”, en de volgende “mes”. Op dat moment denk je misschien dat het woordassociatiespel over eten of voedsel zal gaan, en begin je misschien aan verwante woorden te denken. Maar als de volgende persoon “pistool” zegt in antwoord op “mes”, moet je onmiddellijk kunnen overgaan tot een pistool-associatie in plaats van een diner-associatie. Je realiseert je dat het denken en analyseren dat je daarvoor deed tijdverspilling was – en dat is een goede manier om te leren hoe je uit je hoofd kunt komen en gewoon in het moment kunt zijn.
Denk daar eens op een praktisch niveau over na: Meestal gaan we vergaderingen en gesprekken in met de veronderstelling dat ze een bepaalde kant op moeten gaan; als iemand een andere kant op begint te gaan, missen we volledig wat er gebeurt, en missen we een echte kans om contact te maken met de andere persoon.
Ten derde leert improvisatie ons geduldiger te luisteren en langzamer te reageren dan we misschien gewend zijn. Dat stelt ons in staat om aanwezig te zijn bij collega’s en vrienden op een manier die we misschien nooit eerder zijn geweest. Spring je ertussen om te reageren op mensen voordat ze klaar zijn met praten? Stop daarmee. Een van de krachtigste lessen die ik van Saltojanes les heb geleerd is dat je de ander zijn of haar zin moet laten afmaken, omdat die kan eindigen met een verrassing die alles een andere wending geeft. Op zijn minst zullen anderen merken en waarderen hoe je echt naar hen luistert.
Vier en tot slot, een improvisatie klas is een van de weinige plaatsen in het leven waar je toestemming hebt om echt te “falen” zonder angst. Per definitie ben je aan het experimenteren en dingen aan het uitproberen zonder oordeel. Wij gespannen mensen, die het perfecte willen zeggen of doen, verstijven maar al te vaak en zeggen of doen niets. Dat is niet bepaald een topprestatie. Werken aan het opbouwen van onze improvisatiespieren is een krachtige tegenkracht die in elke professionele situatie van pas kan komen.
Improv vergt moed – maar niet zoveel moed als je zou denken, vooral als je beseft hoezeer iedereen om je heen in hetzelfde schuitje zit.
Volg me op Twitter of LinkedIn.