Han Solo is dood en Prinses Leia, hartverscheurend, stierf bijna een jaar geleden, toen Carrie Fisher overleed nadat ze ziek werd op een vlucht vanuit Londen, toen ze naar huis ging voor Kerstmis. Dat betekent dat van het oorspronkelijke Star Wars trio, de heiligste der filmische drie-eenheden, Luke Skywalker de laatste is die overeind blijft. Dit is niet hoe iemand had verwacht dat het zou eindigen, en zeker niet Luke zelf, Mark Hamill. Dus hoewel het nieuwste deel in de Star Wars-canon, The Last Jedi, geschreven en geregisseerd door Rian Johnson, erg leuk is – net zo spannend en geïnspireerd als zijn voorganger, JJ Abrams’ The Force Awakens, maar een stuk grappiger en zonder alle zware uiteenzettingen en personages die Abrams’ film erin moest proppen – is het ook erg aangrijpend.

Niemand had de dood van Fisher kunnen voorzien en in feite zou zij het middelpunt van de volgende film worden, net zoals Ford het hart van The Force Awakens was, en The Last Jedi heel erg de film van Hamill is. Maar er zijn momenten in deze film die, achteraf gezien, adembenemend vooruitziend aanvoelen. De scènes tussen Luke en Leia na hun lange scheiding deden mijn keel dichtknijpen. Ik kan me niet voorstellen hoe het voor Hamill moet zijn om ze te zien, zijn laatste momenten op het scherm met de vrouw die 40 jaar lang zijn zus op het scherm en zijn vriendin buiten het scherm was.

“Het is verschrikkelijk en ik heb het nog steeds niet verwerkt,” zegt hij, als we elkaar ontmoeten in een hotel in het centrum van Londen, uren voor de Britse première. “Verdorie, ik denk nog steeds aan haar in de tegenwoordige tijd, weet je? Als ze hier nu zou zijn, zou ze achter je staan en jou de middelvinger opsteken, omdat het haar er altijd om ging plezier te maken. Als ik op de set was, ging ik direct naar haar trailer met mijn hond en hing ik met haar en haar hond rond.”

Hamill en Fisher hadden vrijwel meteen een goede band toen ze elkaar ontmoetten na hun rol in Star Wars. Hamill stelde voor om samen te gaan eten om “elkaar een beetje te leren kennen”. Binnen tien minuten vertelde Fisher, die een van Hollywoods beste memoires-schrijvers zou worden, hem zulke intieme details over de beruchte affaire van haar vader Eddie Fisher met Elizabeth Taylor dat Hamill zijn armharen overeind voelde staan.

Kort voor haar dood publiceerde Fisher haar memoires over het maken van de Star Wars-films, waarin ze onthulde dat ze een intense en nogal tragische affaire met Ford had gehad, toen zij 19 was en vol onzekerheden zat, en hij 33 was en getrouwd. Wist Hamill wat er aan de hand was?

“Marcia vertelde het me nadat we klaar waren met filmen. Ik ben blij dat ik het niet eerder wist, want het zou me waarschijnlijk erg geraakt hebben. Toen ik erachter kwam, vond ik het gewoon hilarisch. Maar je kent mannen – zelfs als we geen relatie willen, het zit gewoon in onze natuur om te jockeyen voor genegenheid,” zegt hij.

Maar het klinkt alsof er toch wat jockeyen aan de gang was, zelfs als geen van de mannen zich bewust was van het spel. Het blijkt dat Fisher nog een laatste geheim bewaarde.

“Carrie en ik voelden ons tot elkaar aangetrokken, maar ik wist van vorige banen dat het een slecht idee zou zijn geweest . Maar Carrie en ik vonden uitvluchten. Ik herinner me een keer – ik weet zeker dat er alcohol in het spel was – dat we het over zoentechnieken hadden. Ik zei: ‘Nou, ik denk dat ik een redelijk goede kusser ben. Ik laat de vrouwen graag naar me toe komen in plaats van agressief te zijn. En zij zei: ‘Wat bedoel je? Nou, voor je het weet zijn we aan het zoenen als tieners!”

Wacht even. Luke en Leia – hebben het gedaan? Tijdens de opnames van de eerste Star Wars?

“Oh, yeah! Neem je me in de maling? We zaten elkaar helemaal in de haren!”, kakelt hij. “Maar het enige wat Carrie en mij van de afgrond terugtrok, was dat we ons bewust werden van wat we deden en in lachen uitbarstten. Wat jammer was voor mij, want de lancering van de raket was al begonnen,” grijnst hij. En zomaar spuugde ik mijn water over Luke Skywalker’s knie.

Waar Hamill, die geboren en getogen is in Californië, in zijn jaren ’70 jeugd helderogig en blond was, als Björn Borg’s serieuze jongere broer, heeft hij nu een knappe grijns, met een nogal vertederend pensje. Hij is een beetje schobbeig en veel onstuimig, en waar hij er ooit eeltig uitzag, ziet hij er nu vriendelijk uit. En dat is hij ook, terwijl hij mij de comfortabele leunstoel vraagt en de bureaustoel en mijn afgezaagde Star Wars-analogieën over Donald Trump en Darth Vader, die hij allemaal al een miljoen keer gehoord moet hebben, liefkozend aanmoedigt. (Hamill is een zeer vocale Trump-criticus, een strijder in het verzet zowel op als buiten het scherm.)

Hij is een bewijs van de waarde van het rustigere leven: terwijl Ford en Fisher doorgingen om Hollywood-supersterren te worden, en onderweg de vereiste Hollywood-scheidingen hadden, woont Hamill met zijn vrouw van 40 jaar en hun drie kinderen in een huis in Malibu, en hij ziet er gelukkig en gezond uit. Hoewel hij theater- en voice-overwerk heeft gedaan, waaronder het spelen van de Joker in Batman: the Animated Series, is hij eigenlijk maar bekend om één filmpersonage, en daar is hij goed in. Ford ziet er over het algemeen uit alsof hij liever een wortelkanaalbehandeling zonder verdoving zou ondergaan dan over Star Wars te praten, maar Hamill is net zo’n nerd als de fans, en zou er de hele dag over kunnen praten. Toch blijft ons gesprek teruggaan naar Fisher.

Nadat ze hun vrijpartij “uit ons systeem hadden”, zegt hij, werden ze levenslange vrienden.

“Ik was niet haar beste vriendin – ze had zoveel vrienden en ik ging met haar naar feestjes en dan was ik daar de enige van wie ik nog nooit had gehoord. Maar we voelden ons op ons gemak omdat ze wist dat ik nooit naar een gunst hengelde of probeerde haar zover te krijgen dat ze me aan die agent of die regisseur voorstelde. We werden in de loop der jaren echte broers en zussen,” zegt hij.

En net als broers en zussen konden ze elkaar ook woedend maken. Hij beschuldigde haar er af en toe van egocentrisch te zijn (“Hoewel, kom op, welke acteur is dat niet,” geeft hij toe), terwijl zij soms dacht dat hij een beetje een dwarsligger kon zijn. Toen George Lucas hen vertelde dat Disney een nieuwe trilogie aan het maken was, sloeg Fisher onmiddellijk haar hand op tafel en zei: “I’m in!” (Daarna vroeg ze of er ook rollen in waren weggelegd voor haar dochter, Billie Lourd, die tot het einde toe een opdringerige toneelmoeder was). Toen Lucas de kamer verliet, wendde Hamill zich tot haar en siste: “Carrie! Pokerface!”

“Maar, zoals gewoonlijk, was ze mij mijlenver voor, want ze zei tegen mij: ‘Mark, wat voor rollen denk je dat er in Hollywood zijn voor vrouwen boven de 50?’ En ik dacht: ‘Ze heeft weer gelijk.’ Vrouwen hebben het zoveel moeilijker,” zegt hij.

Met het verstrijken van de tijd is het alleen maar duidelijker geworden hoezeer Hamill, Fisher en Ford op hun Star Wars-personages lijken. “George heeft mensen gecast die zo dicht staan bij wat hij wil, dat hij niet naar binnen hoeft te gaan en veel achtergrondinformatie en motivatie hoeft te geven”, zegt Hamill. “Carrie was van Hollywood-afkomst, Harrison was er geweest en was” – hij onderbreekt nu om een knalharde imitatie te doen van een knorrige en mompelende Ford – “een uitstekende eye-roller. En ik was slim en springerig, en tamelijk onwetend.”

Maar toen ze gecast werden, was het Hamill die als de grotere ster werd gezien, omdat hij meer acteerervaring had. Terwijl Ford voor Star Wars in totaal 10.000 dollar kreeg, kreeg Hamill 650.000 dollar plus 0,025% van de winst van de film (wat vermoedelijk het enorme huis in Malibu verklaart). Veertig jaar later, toen ze weer samenkwamen voor The Force Awakens, bleek uit hun looncheques hoe de situatie was veranderd: Ford kreeg naar verluidt 25 miljoen dollar plus 0,5% van de winst en Hamill kreeg wat werd omschreven als “een laag zeven-cijferig salaris”.

De algemene theorie over waarom Hamills carrière na Star Wars niet zo van de grond kwam als velen verwachtten, is dat regisseurs niet verder konden kijken dan Luke Skywalker. Toen hij Miloš Forman vroeg of hij auditie mocht doen om Amadeus te spelen, nadat hij de rol op het toneel had gespeeld, lachte Forman en zei – volgens Hamill, die een erg grappige imitatie van de Tsjechische regisseur doet -: “Nee, nee, nee! Want de mensen moeten niet geloven dat Luke Skywalker de Mozart is!” En toch moeten de mensen geloven dat Han Solo is wie hij maar wil zijn. Hamill moet dit toch woedend hebben gevonden?

“Wel, het is wat het is. Het is zo verhelderend voor me geweest dat ik de schijnwerpers niet nodig heb, weet je, en de strikken en zo. Ik was gewoon dankbaar dat ik de kansen kreeg,” haalt hij zijn schouders op.

Echt waar?

“Zeker! Ik kijk naar hoe Star Wars een deel van de popcultuur is geworden en het is gewoon verbazingwekkend voor mij. Mensen vertellen me verhalen over hoe ze de terminale ziekte van hun moeder hebben doorstaan of hun kinderen Luke en Leia hebben genoemd en ik ben gewoon verbaasd over hoe het mensen heeft geïnspireerd,” zegt hij met zo’n grote glimlach dat ik hem eigenlijk geloof.

Maar bekendheid voor één personage heeft Hamill, begrijpelijk, beschermend gemaakt over de franchise. Hoewel hij weet dat het nu moet worden doorgegeven aan de jongere generatie, huivert de “irrationele kant” van hem een beetje: “Ooit was ik de wees die verborgen krachten ontdekte, maar dat is nu iemand anders. Ik was de eigenwijze piloot, maar dat hebben ze nu ook. Ooit sloop ik rond in vijandelijk gebied, nu zijn het andere personages. Het is niet rationeel, maar ik heb het gevoel dat een stel vreemden in mijn speelgoeddoos rommelen en met mijn speelgoed spelen,” zegt hij.

Gezien het feit dat hij nu acteert in films geschreven door Johnson en Abrams, die kinderen waren toen de originele films uitkwamen, heeft hij het gevoel alsof hij in hun fanfictie acteert?

“Ja, een beetje!” lacht hij. “Ik zei tegen Rian: ‘Ik weet zeker dat jullie 30 jaar geleden met kleine figuurtjes van mij speelden, verhalen verzonnen op een kleine speelset. En nu is het hier, in het groot geschreven.””

Maar Johnsons speelgoed heeft vermoedelijk niet teruggevochten, zoals Hamill graag wilde doen. Toen hij het script voor het eerst las, was hij het niet eens met “bijna alles” wat Johnson had geschreven, te beginnen met Luke’s zelfopgelegde isolement op een eiland op de planeet Ahch-To.

“Zelfs als ik ergens door getraumatiseerd was, zou ik misschien een jaar mediteren, maar hij zou dubbel zo hard terugkomen en harder terugkomen. Jedis geven niet op!” zegt hij, terwijl hij, zoals hij vaak doet als hij over Luke praat, wisselt tussen de eerste en derde persoon. “Maar het is mijn verhaal niet meer en dat moet ik gewoon accepteren. En ik had toen een hechte band met Rian, maar ik moest hem laten weten hoe ik me voelde.”

Toch, of het nu aan Johnsons script ligt of aan Hamills volwassenheid, hij is nog nooit zo goed geweest als in de nieuwe film, waarin hij de knorrige oudere staatsman speelt, met gemak afwisselend plechtig en met de nodige grappen. Het is echt een triomfantelijke comeback, en gezien het feit dat Fisher niet terug zal keren in de volgende Star Wars, lijkt het een veilige gok dat Hamill dat wel zal zijn, hoewel hij terughoudend is in het beantwoorden van de vraag. Maar de vraag doet hem onvermijdelijk weer aan Fisher denken.

“Weet je, zo stoer en verbaal bijtend als ze was, de manier waarop ze woorden als wapen gebruikte, er was ook een kant aan haar die echt kwetsbaar was, als een klein meisje. En dat bracht de beschermingsdrang in mij naar boven,” zegt hij. “Ik was gewoon ontzet dat ze haar niet in vrede lieten rusten en ze spraken over haar autopsie en al dat soort dingen. Als ik aan haar denk, denk ik niet aan haar … aan haar … tekortkomingen. Ik denk aan hoe triomfantelijk ze was. Ze kon heel irritant zijn, maar ze kon je ook het gevoel geven dat je de belangrijkste persoon in de wereld was. Ik bedoel, als ik een relatie met haar had gehad, zou het een fulltime bezigheid zijn geweest, omdat ze in alle opzichten te veel voor me was: ze was te creatief, ze was te slim. Ze was gewoon de beste.” En hij kijkt opeens helemaal aangeslagen, als een broer die zijn zus heeft verloren, een man die zijn vriend heeft verloren.

Star Wars: The Last Jedi draait nu in de bioscopen

• Dit artikel is gewijzigd op 14 december 2017, om de suggestie te corrigeren dat Carrie Fisher op een vlucht vanuit Londen is overleden. Ze overleed vier dagen later in Los Angeles.