Schizofrenie is een chronische en invaliderende geestesziekte die zich gewoonlijk openbaart in de adolescentie of vroege volwassenheid, tussen de leeftijd van 20 en 30 jaar. De frequentie in de algemene bevolking is ongeveer 1 op 100 mensen. In Brazilië zijn er naar schatting ongeveer 1,6 miljoen schizofrenen. Lees verder en leer hoe schizofrenie zich manifesteert en manieren om met de ziekte te leven.
Wat is de oorzaak van schizofrenie?
Tot op heden is de oorzaak van schizofrenie niet ontdekt, maar de combinatie van een aantal genetische, hersen- en omgevingsfactoren kan de ziekte uitlokken.
Hereditaire factoren – eerstegraads verwanten van een schizofreen hebben meer kans om de ziekte te ontwikkelen dan mensen in het algemeen. Het is de belangrijkste risicofactor.
Milieufactoren – complicaties van zwangerschap en bevalling, infecties en andere ziekten die de ontwikkeling van het zenuwstelsel in de zwangerschapsperiode kunnen hebben veranderd.
Neurochemische veranderingen – problemen met bepaalde hersenchemicaliën, waaronder neurotransmitters genaamd dopamine en glutamaat, kunnen bijdragen aan schizofrenie. Zo kan ook het gebruik van psychoactieve drugs, die de geest veranderen.
Wat zijn de groepen van de belangrijkste tekenen en symptomen van schizofrenie?
De ziekte manifesteert zich op verschillende manieren, dus het is vaak moeilijk om tekenen en symptomen van schizofrenie in de vroege stadia te identificeren. De belangrijkste zijn verdeeld in twee groepen, die positieve symptomen en negatieve symptomen worden genoemd.
Belangrijkste positieve symptomen:
Delusies – dit zijn ideeën of gedachten die niet overeenkomen met de werkelijkheid, maar waarvan de persoon absolute overtuiging heeft. Zij gelooft bijvoorbeeld dat zij wordt gadegeslagen, of gestalkt, of door verborgen camera’s in de gaten wordt gehouden; zij gelooft dat buren of mensen die op straat passeren haar kwaad willen doen.
Hallucinaties – zijn irreële waarnemingen van de zintuigen. Auditieve hallucinaties zijn de meest voorkomende. De persoon kan stemmen horen die bevelen geven over hoe te handelen of over hem praten. In zeldzamere gevallen kunnen andere vormen van hallucinaties optreden, zoals visuele, tactiele of olfactorische.
Veranderingen in het denken – ideeën kunnen verward, ongeorganiseerd of los van elkaar raken, waardoor de spraak van de persoon moeilijk te begrijpen is.
Hoofdzakelijk negatief symptoom:
Veranderingen in affectiviteit – de persoon verliest het vermogen om zijn emoties te uiten en emotioneel te reageren op situaties, en wordt onverschillig en zonder affectieve expressie. Andere keren vertoont hij affectieve reacties die ongepast zijn in verhouding tot de context waarin hij zich bevindt.
Enkele van de andere symptomen die kunnen worden waargenomen:
- Verminderde motivatie;
- Moeilijkheden om zich te concentreren;
- Veranderingen in beweeglijkheid;
- Excessief gebrek aan zelfvertrouwen;
- Onverschilligheid.
Voorzichtig: schizofrenie ontwikkelt zich meestal in acute episoden waarin meerdere van deze symptomen optreden. Voornamelijk wanen en hallucinaties afgewisseld door perioden met weinig manifestatie van symptomen.
Hoe wordt schizofrenie gediagnosticeerd?
De psychiater diagnosticeert de ziekte aan de hand van de tekenen en symptomen. Er bestaat geen enkele laboratoriumtest die de diagnose van de ziekte kan bevestigen. Over het algemeen begint schizofrenie zich te manifesteren rond de leeftijd van 20 jaar. Bij adolescenten kan de diagnose moeilijker zijn omdat sommige symptomen lijken op gevoelens en situaties die in de fase kunnen voorkomen, zoals:
- Afwijzing van vrienden en familie;
- Lage prestaties op school;
- Slaapproblemen;
- Rriteerbaarheid of depressieve stemming;
- Gebrek aan motivatie.
Hoe wordt schizofrenie behandeld?
Behandeling van schizofrenie is gericht op het onder controle krijgen van de symptomen en het hervatten van routine, werk, en relaties met vrienden en familie. De beheersing van schizofrenie geschiedt door middel van twee benaderingen: medicatie en psychosociale.
Drugsbehandeling – de meeste patiënten moeten voortdurend medicatie gebruiken om nieuwe crises te voorkomen. De medicijnen worden onderverdeeld in antipsychotica of neuroleptica en hebben twee hoofdfuncties:
- verlichting van de symptomen in de acute fase van de ziekte;
- preventie van verdere episoden van de ziekte.
Cognitieve gedragstherapie – is nodig om de voordelen van medicamenteuze behandeling te bereiken en de persoon met schizofrenie te reïntegreren in de samenleving.