Een verscheidenheid aan ziekten kan lokale hyperhidrosis veroorzaken. Neurologisch letsel en dermatologische syndromen vormen de meerderheid van de secundaire oorzaken van overmatige focale zweetproductie.

Een acute dwarslaesie zou naar verwachting leiden tot verlies van zweten onder de plaats van het letsel, maar dergelijke letsels kunnen ook leiden tot gelokaliseerde gebieden van hyperhidrose die maanden tot jaren na het letsel worden gezien.1 Patiënten met een dwarslaesie op of boven T6 kunnen autonome dysreflexie hebben, waarbij ze overdreven reageren op triggers zoals een opgehouden darm of blaas, of huidirritatie. Naast overmatig zweten in het gezicht en het bovenste deel van de romp, hebben patiënten ook blozen van het gezicht, neusverstopping en hoofdpijn.1 Orthostatische hypotensie die optreedt bij patiënten met letsel aan de halswervelkolom kan een vergelijkbare overdreven sympathische ontlading teweegbrengen, wat leidt tot hyperhidrose in het gezicht, de nek en het bovenste deel van de romp.1 Posttraumatische syringomyelia, een met vloeistof gevulde holte in het ruggenmerg die maanden tot jaren na het acute letsel optreedt, kan ook focale hyperhidrose veroorzaken.1

letsels van het centrale zenuwstelsel, zoals beroertes die leiden tot hemisferische of medullaire infarcten, kunnen leiden tot hyperhidrose aan respectievelijk de ipsilaterale en contralaterale zijde.2

Letsel aan het craniale deel van de sympatische keten door accessoire cervicale ribben kan leiden tot hyperhidrose in het gelaat, de hals en de schouder.2 Een intrathoracale tumor die op de sympatische stam of postganglionale zenuwen drukt, kan via een vergelijkbaar mechanisme hyperhidrose veroorzaken.1 Bij reflexsympathische dystrofie wordt hyperhidrose vaak gezien in het aangedane gebied.2

Wanneer een groot deel van de sympatische keten beschadigd is, hetzij in de wervelkolom of in het centrale zenuwstelsel, komt wijdverspreide anhidrose vaak voor. Indien dit gebied van anhidrosis voldoende groot is, kan compensatoire hyperhidrosis optreden in geïnnerveerde gebieden. Compensatoire hyperhidrose wordt ook gezien bij diabetische neuropathie, na thoracale sympathectomie (ETS) en bij het Ross syndroom, een zeldzaam syndroom waarbij anhidrose optreedt in een dermatomaal patroon als gevolg van focale dysfunctie van de sympatische vezels die zweetklieren innerveren.2 Opgemerkt moet worden dat compensatoir zweten na ETS voor de behandeling van hyperhidrose is gemeld als mogelijk even ernstig of ernstiger dan het oorspronkelijke zweetprobleem en behandeling op zich kan vereisen. Een zoektocht in tijdschriften zal het laatste nieuws over compensatoir zweten na ETS en de behandeling ervan aan het licht brengen. Het risico van compensatoir zweten moet voorafgaand aan ETS worden afgewogen en grondig met de patiënt worden besproken.

Twee in 2004 gepubliceerde studies tonen de frequentie aan van compensatoir zweten na ETS.

• In een studie met 180 patiënten met hyperhidrosis, ontwikkelde 78% compensatoir zweten na het ondergaan van ETS, meestal op de buik, borst, rug en nek.3
• In een studie bij 158 patiënten die thoracoscopische sympathectomie ondergingen voor primaire hyperhidrosis of blozen, of beide, trad compensatoir zweten op bij 89% van de patiënten en was het bij 35% ernstig genoeg dat zij zich overdag vaak moesten omkleden.4

Meer recent is er aandacht voor de behandeling van compensatoir zweten: Een in 2015 gepubliceerde studie onder 62 patiënten met gelokaliseerde of gegeneraliseerde hyperhidrosis vond dat lage-dosis oxybutynine effectief was in het verminderen van symptomen van hyperhidrosis in gegeneraliseerde of gelokaliseerde vormen. Bijwerkingen waren frequent maar gering en betroffen voornamelijk een droge mond.5

Voorwaarden die soms geassocieerd worden met palmoplantaire hyperhidrosis zijn de ziekte van Raynaud, erthromelalgie, atrioventriculaire fistels, koudeletsel, reumatoïde artritis, en sommige zeldzame dermatologische syndromen (zie hieronder).1

Bij één vorm van focale hyperhidrosis, gustatoir zweten, treedt verhoogde transpiratie op in de wang of het mandibulaire gebied van het gezicht, gelijktijdig met speekselvorming. Dit auriculotemporale syndroom, ook bekend als het syndroom van Frey, heeft verschillende oorzaken. Na een ontsteking of operatie in de buurt van de oorspeekselklier veroorzaakt “kruisspraak” tussen de regenererende zenuwen die speekselvorming veroorzaken en de sympathische zenuwen overmatig zweten in het gezicht. Hoge thoracale sympathectomie en diabetische neuropathie waarbij zenuwen naar hetzelfde gebied betrokken zijn, kunnen ook tot dit syndroom leiden.1 Voedingsmiddelen waarvan bekend is dat ze smaakzweten stimuleren zijn koffie, chocolade, gekruid of zuur voedsel, warm voedsel, alcohol, citroenzuur en/of zoetigheid.6,7,8 Er bestaat ook een idiopathische variant van gustatoir zweten die alleen optreedt bij bepaalde voedingsmiddelen.6 Een zoektocht in de medische literatuur zal tal van studies met betrekking tot het syndroom van Frey en de behandeling ervan opleveren met praktisch nut voor de behandelaar in de zorg voor deze patiënten.

SweatHelp.org

gepubliceerd: December 14, 2018