Omstreeks 400 v. Chr. theoretiseerde Hippocrates dat kanker één ziekte was die in de meeste gevallen niet volledig zou verdwijnen, zelfs niet nadat de ziekte operatief was verwijderd. Daarom bleef kanker eeuwenlang na de dood van de geleerde vaak onbehandeld uit angst dat ingrepen de patiënt meer kwaad dan goed zouden doen. Sindsdien is er veel veranderd, dankzij de vooruitgang die in de afgelopen eeuw is geboekt – vooral op het gebied van de precisiegeneeskunde in de afgelopen twee decennia. Maar ondanks nieuw bewijs van het tegendeel, geloven sommige mensen vandaag de dag nog steeds dat kanker maar één ziekte is. Velen van hen die deze mythe aanhangen, kunnen niet bevatten waarom onderzoekers nog niet hebben uitgevonden hoe ze kanker kunnen genezen. Maar wat onderzoek heeft aangetoond is dat kanker niet één ziekte is, maar vele, elk met zijn eigen kenmerken, risicofactoren, oorzaken en behandelingen.

“De menselijke geest heeft de neiging om eenvoudig te begrijpen antwoorden te zoeken. Maar kanker is slechts een naam voor cellen die zich snel delen zonder zich iets van het lichaam aan te trekken. Elke kanker gedraagt zich anders op basis van vele factoren, en zelfs kankers van dezelfde plaats van oorsprong, zoals borstkanker, kunnen radicaal verschillend zijn, afhankelijk van hun unieke moleculaire profielen,” zegt Eugene Ahn, MD, Medisch Directeur van Onderzoek en Hematoloog/Oncoloog in ons ziekenhuis in Chicago

Het woord ‘kanker’ verwijst eigenlijk naar een verzameling van meer dan 100 verschillende ziekten, met uiteenlopende en gevarieerde kenmerken die kunnen vragen om uiteenlopende en gevarieerde behandelingen. Zo reageren bijvoorbeeld veel prostaat- en borstkankers op hormoontherapieën die voorkomen dat kankercellen de hormonen krijgen die zij nodig hebben om te groeien. Maar longkanker reageert over het algemeen niet op een behandeling met hormoonmanipulatie en wordt in plaats daarvan vaker behandeld met een operatie, chemotherapie, bestralingstherapie, immunotherapie of doelgerichte therapie, alleen of in combinatie. Aan de andere kant worden sommige geneesmiddelen gebruikt om verschillende soorten kanker te behandelen. “Soms overlappen medicijnen elkaar en kunnen ze werken voor verschillende soorten kanker, maar dat is iets dat moet worden bewezen door middel van klinisch onderzoek, omdat het zeker niet veilig of redelijk is om aan te nemen dat één medicijn gaat werken voor elk type kanker, alleen omdat het werkt voor één,” zegt Dr. Ahn.

Het bewijs dat het medicijn of de therapie werkt is belangrijk, zegt Dr. Ahn. Toch komen veel kankerpatiënten en hun verzorgers in de verleiding om relatief onbewezen technieken te proberen, zoals een radicale dieetverandering, omdat ze snelle, gemakkelijke oplossingen lijken, ondanks het gebrek aan bewijs dat ze consistent werken. “Kanker is een gecompliceerd onderwerp,” zegt Dr. Ahn. “We leren nog elk jaar veel over elk type kanker, en het kan erg ingewikkeld worden voor iedereen die de diagnose krijgt en op zoek is naar oplossingen. Het kan dus makkelijk zijn om te worden meegesleept in eenvoudige verhalen of snelle oplossingen die beweren magische kogels te bieden. Een veel voorkomende fout die we zien is wanneer een studie aantoont dat een dieetverandering werkt bij een bepaald type kanker bij dieren, en mensen geloven dat het daarom ook moet werken bij dat type kanker bij mensen. Maar de meeste oncologen en wetenschappers weten dat het veel gemakkelijker is kanker te genezen bij dieren zoals muizen, wanneer de ziekte kunstmatig wordt opgewekt, dan bij mensen, wanneer de ziekte op natuurlijke wijze optreedt.”

Hoewel er iets aantrekkelijks is aan de eenvoud van alternatieve geneeswijzen, moeten kankerpatiënten gezond sceptisch zijn en hun eigen voorstander zijn wanneer het aankomt op genezende beweringen die niet op wetenschap zijn gebaseerd, zegt Dr. Ahn. “Wees heel voorzichtig en gebruik je beoordelingsvermogen als je een artikel leest waarin wordt beweerd dat je het enige geneesmiddel tegen kanker hebt gevonden,” zegt hij. “Er wordt vaak aangenomen dat als het in de media of op het internet staat, het wel belangrijk moet zijn, maar dat is niet altijd waar. En als de bronnen over kanker praten als slechts één ziekte, is de kans groot dat ze kanker niet volledig begrijpen.”