Als onderdeel van een workshop die ik gaf over bewustwording van de kracht van je gedrag als leider, bood ik deelnemers de mogelijkheid om na te denken over citaten over gedrag, en iemand bracht deze citaten in. Het raakte een gevoelige snaar bij me.

Die snaar is sindsdien blijven resoneren. Hoe meer ik erover nadenk, hoe meer ik besef hoe het de kennis beschrijft die ik heb opgedaan tijdens het werken met Genuine Contact. Lessen waarvan ik me niet bewust was en die toch centraal staan in wat ik waardeer aan deze benadering.

Laat ik eerst beginnen met gedrag. Ik ben al lang gefascineerd door de rol van gedrag in leiderschap. Gedrag is eenvoudig gedefinieerd als “de manier waarop een persoon zich gedraagt, vooral op een bepaalde plaats of in een bepaalde situatie.” (Oxford English Dictionary)

Jouw gedrag is het meest zichtbare bewijs van wat je in de wereld zet. Ongeacht wat er wordt gezegd, beloofd of verbeeld, het is het gedrag van mensen dat de ware uitkomst bepaalt. Ik zet me al lang in voor de ontwikkeling van een bewustzijn van gedrag als een manier om mensen te ondersteunen die leiding willen geven op een manier die het leven voedt. Bewust worden van gedrag is vooral belangrijk omdat onbewuste inconsistenties en interne paradoxen ervoor zorgen dat ons gedrag soms niet in overeenstemming is met onze intenties. De workshop was dus gericht op het ontwikkelen van een manier om deze paradoxen aan het licht te brengen en ermee te werken.

Gedrag in de loop van de tijd observeren

Wat ik zo mooi vind aan bovenstaand citaat is dat het een langetermijnvisie hanteert, zich richt op “richting” en het belang onderstreept van het observeren van het gedrag van anderen in de loop van de tijd. Het wijst op de dynamische en ontwikkelingsgerichte aard van het ontwikkelen van passend gedrag. Dit is het deel waarvan ik me realiseerde dat het een van de onzichtbare – tot nu toe – vaardigheden is die ik heb aangescherpt door te werken met Genuine Contact.

Processen die gebruik maken van de Genuine Contact benadering kunnen scherp zijn. Ze nodigen allen die samenkomen uit om er volledig te zijn en creëren een setting waarin dat mogelijk is. Wanneer je betrokken bent bij zaken die je na aan het hart liggen en waarbij je passie een rol speelt, ben je niet altijd op je mooist, welsprekendst of coöperatiefst. Je kunt uitgedaagd worden in de manier waarop je jezelf uitdrukt. Woorden kunnen kwetsend zijn, mensen kunnen dingen zeggen waar ze spijt van hebben. Iemand kan zich uitdrukken op een manier die gewelddadig, verkeerd of contraproductief aanvoelt, op weg naar een perspectiefwisseling en een verruiming van zichzelf. Het is op deze momenten dat het vermogen om op iemands voeten te letten een deur opent naar wijze besluitvorming over hoe verder te gaan. De woorden zijn misschien niet perfect, maar blijven mensen lopen, hoe aarzelend ook, in de richting van een meer leven-voedende werkelijkheid? Bewegen hun voeten zich in de richting van een echte verbinding, ook al lijkt het daar aan de oppervlakte niet op?

Observeren zonder schuld en oordeel

Dit onderscheidingsvermogen komt door het aanscherpen van de vaardigheid van observatie zonder schuld en oordeel. Het gaat gepaard met de bereidheid om naar mijn eigen filters en oordelen te kijken, zodat die het zicht niet vertroebelen. Ik realiseer me dat het ontmoeten van mensen met behulp van Whole Person Process Facilitation en Open Space Technology me heeft aangemoedigd om deze vaardigheden te ontwikkelen op manieren die ik me niet had kunnen voorstellen. En één van die manieren is door me te leren de voeten achter de woorden op te merken en erop te vertrouwen.

De ontwikkeling van dit soort luisteren en observatie heeft het verschil gemaakt wanneer ik mensen hoor zeggen – “dit is onmogelijk, ik kan het niet meer” – of – “ik geloof niet dat wat we doen leven in zich heeft”. Of zelfs: “Ik haat dit stomme gedoe dat we aan het doen zijn, ik haat het om hier met jullie te zitten, ik ben het zat.” Het betekende dat ik als begeleider bewust in staat ben om mezelf stil te krijgen en niet direct op de woorden te reageren en de beweging die plaatsvindt te observeren. Het heeft me nederig gemaakt om steeds weer te zien hoe diezelfde mensen zichzelf verruimen door zowel het gedrag als de nieuwe woorden te ontwikkelen die recht doen aan de verlangens van de verandering die ze aan het creëren zijn.

Het werken met Genuine Contact heeft me diep bewust gemaakt van mijn eigen gedrag, door op te merken of het in lijn is met mijn diepere aannames, waarden en doel en me uit te dagen om waar nodig aanpassingen te maken. En het heeft me ook een manier geleerd om empathisch en rustig te leren kijken naar het gedrag van anderen door naar hun “voeten” te luisteren wanneer hun woorden misschien niet voldoende zijn. Daarvoor ben ik diep dankbaar.

* Met dank aan Rachel Bolton voor het ter sprake brengen van dit citaat en aan Ward Williams voor het onderwijzen ervan aan haar.