Wie was Ida B. Wells?

Ida B. Wells was een Afro-Amerikaanse journaliste, abolitioniste en feministe die een anti-lynching kruistocht leidde in de Verenigde Staten in de jaren 1890. Ze richtte groepen op die streefden naar Afro-Amerikaanse rechtvaardigheid.

Vroeger leven, familie en opleiding

Geboren als slavin in Holly Springs, Mississippi, op 16 juli 1862, was Wells de oudste dochter van James en Lizzie Wells. De familie Wells werd, evenals de rest van de tot slaaf gemaakten van de Geconfedereerde staten, dankzij de Emancipatie Proclamatie ongeveer zes maanden na Ida’s geboorte door de Unie vrij verklaard.

Wonend in Mississippi als Afro-Amerikanen, kregen zij te maken met raciale vooroordelen en werden zij beperkt door discriminerende regels en praktijken.

Wells’ ouders waren actief in de Republikeinse Partij tijdens de Reconstructie. Haar vader, James, was betrokken bij de Freedman’s Aid Society en hielp bij de oprichting van Shaw University, een school voor de pas bevrijde tot slaaf gemaakte mensen (nu Rust College), en zat in het eerste bestuur.

Het was op Shaw University dat Wells haar vroege scholing kreeg. Toen zij 16 jaar oud was, moest zij echter stoppen toen haar familie door een tragedie werd getroffen. Haar beide ouders en een van haar broers en zussen stierven tijdens een uitbraak van gele koorts, waardoor Wells voor haar andere broers en zussen moest zorgen. Ze was altijd vindingrijk en overtuigde een schooldirecteur in de buurt ervan dat ze 18 was, en kreeg een baan als lerares.

In 1882 verhuisde Wells met haar zussen naar Memphis, Tennessee, om bij een tante te gaan wonen. Haar broers vonden werk als timmerman in opleiding. Wells vervolgde een tijdlang haar opleiding aan de Fisk University in Nashville.

Civil Rights Journalist and Activist

Wells schreef over rassenkwesties en politiek in het Zuiden. Een aantal van haar artikelen werd gepubliceerd in zwarte kranten en tijdschriften onder de naam “Iola”. Wells werd uiteindelijk eigenaar van de Memphis Free Speech and Headlight, en later van de Free Speech.

Op een noodlottige treinreis van Memphis naar Nashville, in mei 1884, bereikte Wells een persoonlijk keerpunt dat resulteerde in haar activisme. Nadat ze een eersteklas treinkaartje had gekocht, was ze woedend toen het treinpersoneel haar beval naar de wagon voor Afro-Amerikanen te gaan. Ze weigerde uit principe.

Toen Wells met geweld uit de trein werd verwijderd, beet ze een van de mannen in de hand. Ze klaagde de spoorweg aan en won een schikking van 500 dollar in een rechtszaak. De beslissing werd later vernietigd door het Hooggerechtshof van Tennessee. Dit onrecht bracht Wells ertoe een pen op te pakken en te gaan schrijven.

Terwijl ze werkte als journaliste en uitgever, was Wells ook lerares op een gesegregeerde openbare school in Memphis. Ze werd een uitgesproken critica van de toestand van de uitsluitend voor zwarten bestemde scholen in de stad. In 1891 werd zij ontslagen wegens deze aanvallen. Ze maakte zich sterk voor een andere zaak na de moord op een vriend en zijn twee zakenpartners.

Anti-lynch activiste

Een lynchpartij in Memphis maakte Wells woedend en bracht haar ertoe in 1892 een anti-lynch campagne te beginnen. Drie Afro-Amerikaanse mannen – Tom Moss, Calvin McDowell en Will Stewart – begonnen een kruidenierszaak. Hun nieuwe zaak trok klanten weg van een blanke winkel in de buurt, en de blanke winkeleigenaar en zijn aanhangers kwamen een paar keer in botsing met de drie mannen.

Op een nacht bewaakten Moss en de anderen hun winkel tegen aanvallen en schoten uiteindelijk een aantal van de blanke vandalen neer. Ze werden gearresteerd en naar de gevangenis gebracht, maar ze kregen niet de kans zich tegen de aanklacht te verdedigen. Een lynchbende haalde hen uit hun cel en vermoordde hen.

Wells schreef krantenartikelen waarin ze het lynchen van haar vriendin en de onrechtmatige dood van andere Afro-Amerikanen aan de kaak stelde. Met gevaar voor eigen leven reisde ze twee maanden door het Zuiden om informatie te verzamelen over andere lynchincidenten.

Eén hoofdartikel leek sommige blanken in de stad over de rand te duwen. Een menigte bestormde het kantoor van haar krant en vernielde al haar apparatuur. Gelukkig was Wells op dat moment op reis naar New York City. Ze werd gewaarschuwd dat ze zou worden vermoord als ze ooit naar Memphis zou terugkeren.

Terwijl ze in het Noorden bleef, schreef Wells een diepgaand verslag over lynchpartijen in Amerika voor de New York Age, een Afro-Amerikaanse krant die werd geleid door de voormalige tot slaaf gemaakte T. Thomas Fortune.

DOWNLOAD BIOGRAPHY’S IDA B. WELLS FACT CARD

‘A Red Record’

In 1893 publiceerde Wells A Red Record, een persoonlijk onderzoek naar lynchpartijen in Amerika.

Dat jaar gaf Wells lezingen in het buitenland om bij hervormingsgezinde blanken steun voor haar zaak te verwerven. Verontwaardigd over het verbod op Afro-Amerikaanse exposanten op de Wereldtentoonstelling van 1893, schreef en verspreidde ze een pamflet getiteld “De reden waarom de gekleurde Amerikaan niet op de Wereldtentoonstelling is”. Wells’ poging werd gefinancierd en gesteund door de beroemde abolitionist en bevrijde tot slaaf gemaakten Frederick Douglass en advocaat en redacteur Ferdinand Barnett.

In 1898 bracht Wells haar anti-lynching campagne naar het Witte Huis, leidde een protest in Washington, D.C., en riep president William McKinley op om hervormingen door te voeren.

Huwman en kinderen

Wells trouwde in 1895 met Ferdinand Barnett en stond daarna bekend als Ida B. Wells-Barnett. Het echtpaar kreeg samen vier kinderen.

NAACP mede-oprichtster

Wells richtte verschillende burgerrechtenorganisaties op. In 1896 richtte zij de National Association of Colored Women op. Wells wordt ook beschouwd als stichtend lid van de National Association for the Advancement of Colored People (NAACP). Medeoprichters van de NAACP waren onder anderen W.E.B. Du Bois, Archibald Grimke, Mary Church Terrell, Mary White Ovington en Henry Moskowitz.

Na brute aanslagen op de Afro-Amerikaanse gemeenschap in Springfield, Illinois, in 1908, wilde Wells actie ondernemen: Het jaar daarop woonde ze een speciale conferentie bij van de organisatie die later bekend zou worden als de NAACP. Wells verbrak later de banden met de organisatie, omdat ze vond dat de organisatie, die op het moment van haar vertrek nog in de kinderschoenen stond, geen op actie gebaseerde initiatieven ontplooide.

Werkend namens alle vrouwen, als onderdeel van haar werk met de National Equal Rights League, riep Wells president Woodrow Wilson op een einde te maken aan discriminerende wervingspraktijken voor overheidsbanen.

Wells richtte ook de eerste Afro-Amerikaanse kleuterschool in haar gemeenschap op en streed voor het vrouwenkiesrecht. In 1930 deed ze een vergeefse poging voor de senaat van de staat Illinois.

Dood

Wells overleed aan een nierziekte op 25 maart 1931, op 68-jarige leeftijd, in Chicago, Illinois.

Wells liet een indrukwekkende erfenis na van sociaal en politiek heldendom. Met haar geschriften, toespraken en protesten streed Wells tegen vooroordelen, ongeacht de mogelijke gevaren waarmee zij werd geconfronteerd. Ze zei eens: “Ik vond dat men beter kon sterven vechtend tegen onrechtvaardigheid dan te sterven als een hond of een rat in een val.”