1.Hyena’s verschenen 25 miljoen jaar geleden uit voorouders die verwant waren aan de civetkatten. Ook al zijn ze even groot als civetkatten, die vroege hyena’s hadden al kiezen om botten te breken. De holenhyena, die tijdens de ijstijd in Europa leefde, was twee keer zo groot als de moderne gevlekte hyena.

2.De gevlekte hyena is de grootste nog levende hyena. Hij leeft van woestijnen tot bosgebieden in Afrika, ten zuiden van de Sahara, met uitzondering van de meest zuidelijke gebieden en het Kongobekken. De vacht heeft donkere vlekken, en de nek en schouders vertonen een korte en grove manen. Deze hyena heeft afgeronde oren, de andere hebben puntige. Gevlekte hyena’s worden tot 1,6 m lang, 90 cm hoog en wegen 50-85 kg – slechts 4 berensoorten en 3 katachtigen, leeuw, tijger en jaguar, zijn groter. Ze leven tot 25 jaar in het wild, en 40 in gevangenschap.

De bruine hyena leeft van woestijnen tot struikgewas en zeekusten in westelijk Australisch Afrika. Het lange bruine haar vormt een mantel op de schouder en rug, waardoor dit dier groter lijkt. De lengte is tot 1,35 m, de hoogte 88 cm en het gewicht 37-50 kg. Ze leven ongeveer 7 jaar in het wild, en 13 in gevangenschap.

De gestreepte hyena leeft in open gebieden en rotsachtige gebieden in Noord- en Oost-Afrika, en het Midden-Oosten tot India en zuidelijk Centraal-Azië. Hij ontbreekt op plaatsen waar geen schuilplaats is op een afstand van 10 km (6 mi). Zijn lichaam heeft transversale bruine strepen. De manen op het midden van de rug zijn gemaakt van 20 cm lange dikke, grove haren. Het dier is tot 1,2 m lang, 85 cm hoog en weegt 25-45 kg. Ze leven ongeveer 7 jaar in het wild, en 13 in gevangenschap.

3.Hyena’s hebben de heupen onder de schouders, en de rug is schuin. Hun slingerende gang, die op de val lijkt, wordt gegeven door het feit dat, tijdens hun verplaatsing, de hyena’s gelijktijdig de twee ledematen optillen die zich aan dezelfde kant bevinden, en niet de tegenovergestelde.

De poot van de hyena lijkt op die van de hond, met 5 asymmetrische voetzolen, maar de spoor is verschillend. De voorpoten zijn groter dan de achterpoten.

4.Ook al zijn ze overdag te zien, hyena’s trekken er vooral ’s avonds op uit om te foerageren. De dag wordt doorgebracht in het hol of in de omgeving. Het hol is de verbrede schuilplaats van een ander dier of natuurlijke grotten beschermd door rotsen en struiken.

Hyena’s zijn zeer territoriaal en de grenzen van het territorium worden gemarkeerd met behulp van de afscheiding van anaalklieren en die tussen de vingers. De goed ontwikkelde anaalklieren van de bruine hyena’s produceren twee verschillende stinkende afscheidingen: een witte stroperige en een zwarte die op de grassen achterblijft.

Gevlekte hyena’s leven in roedels, bestaande uit maximaal 80 individuen, maar meestal rond de 15. In tegenstelling tot andere vleesetende soorten, domineren de vrouwtjes en zijn groter dan de mannetjes.

5.Ongeacht leeftijd en geslacht, begroeten gevlekte hyena’s elkaar door middel van verfijnde ceremonies. Naast “kussen”, heft elk dier een achterste ledemaat op, zodat de ander zijn genitaliën kan ruiken en likken. Geur is belangrijk bij het vormen en onderhouden van banden binnen de roedel. De band tussen de leden van de roedel wordt ook in stand gehouden door geluiden, waarvan sommige door het menselijk oor kunnen worden gehoord. Elke hyena wordt herkend aan zijn stem, en hun gehuil kan verschillende km ver gehoord worden. De stem van de gevlekte hyena klinkt als een lach, vandaar dat hij ook wel ‘lachende hyena’ wordt genoemd.

Bruine hyena’s jagen alleen, maar leven in grotere families van 4-6 individuen met dezelfde familie. Bruine hyena’s begroeten door hun manen op te tillen en elkaars kop en lichaam wederzijds te ruiken. Opgezette oren en getoonde tanden betekenen dominantie bij gestreepte hyena’s; gevouwen oren duiden op een onderdanige houding.

6.De gevlekte hyena heeft een zeer grote clitoris, pseudopenis genaamd. Het is veruit de grootste clitoris in het dierenrijk. Bij deze hyena’s is de vulva vergroeid, en de clitoris wordt gebruikt voor urineren, paren (hij trekt samen voor het paren en de opening wordt wijder om penetratie door de penis van het mannetje mogelijk te maken) en baren. Om het allemaal nog ingewikkelder te maken, bezitten de vrouwtjes ook een nep scrotum, gemaakt door de vergrote samengevoegde vulva en pseudo-testes gevuld met vetweefsel.

U kunt zich de verbazing voorstellen van sommige van de eerste ontdekkingsreizigers in Afrika, aan het begin van de XIXe eeuw, toen zij ontdekten dat hun gekooide “mannelijke” hyena’s bevielen! Lange tijd werd aangenomen dat de soort hermafrodiet was! In feite maakt alleen de vorm van de klier het verschil tussen een penis en een clitoris bij gevlekte hyena’s. De erectie van de penis of clitoris (die bij beide geslachten vrijwillig is) is zeker een uiting van onderdanigheid bij zowel mannelijke als vrouwelijke gevlekte hyena’s en de clitoris speelt een hoge sociale rol in hun clans.

De ondergeschikte individuen likken de clitoris van een hoger gerangschikt vrouwtje als een teken van onderdanigheid. De clitoris van het dominante wijfje wordt gelikt door alle andere wijfjes, mannetjes (die inferieur zijn aan elk wijfje) of welpjes. Wanneer wijfjes elkaars clitoris likken, is dit een begroeting of een affectief gedrag dat de band tussen de individuen versterkt. Gewoonlijk zullen vrouwtjes de penissen van mannetjes niet likken, omdat deze duidelijk ondergeschikt zijn, het hoger gerangschikte mannetje is inferieur aan het lager gerangschikte vrouwtje.

Vrouwelijke gevlekte hyena’s dragen in hun bloed hogere niveaus testosteron dan de mannetjes (!), en dit zelfs vanaf het embryonaal stadium: zij zijn groter en agressiever dan de mannetjes en zijn het dominante geslacht in de gevlekte hyena samenleving.

Daarom geloofden biologen dat de ontwikkeling van de clitoris werd uitgelokt door de enorme hoeveelheden testosteron op de foetus. Maar de toediening van anti-androgenen heeft de groei van de enorme clitoris niet kunnen stoppen, zodat dit karakter nu als genetisch wordt beschouwd. Daar penetratie onmogelijk is zonder de medewerking van het vrouwtje, hebben vrouwelijke gevlekte hyena’s de volledige controle over de paring.

De bevalling is bijzonder moeilijk omdat de clitoris zelf smal is (hoewel deze breekt bij de eerste baring, zodat de volgende geboorten gemakkelijker verlopen). Veel vrouwtjes in gevangenschap baren bij de eerste geboortereeks doodgeboren jongen als gevolg van de lange weeën en in het wild dalen de overlevingskansen van de vrouwtjes sterk bij de eerste bevalling, zodat de eerste geboorte uiterst gevaarlijk is voor de vrouwtjes van de gevlekte hyena.

Deze evolutionaire afweging lijkt enigszins op die met de menselijke tweevoetige houding en de bekkenbeenderen bij het menselijke vrouwtje. Maar het schijnt zijn vruchten afgeworpen te hebben, want de gevlekte hyena’s zijn, dank zij hun sociale organisatie, het dominante grote roofdier in de Afrikaanse savanne, veel talrijker dan leeuwen en luipaarden. De andere hyena-soorten (gestreepte en bruine) vertonen niet de eigenschap van vergrote clitoris.

7.Alle hyena’s voeden zich met kadavers, maar de gevlekte hyena, met zijn goed ontwikkeld zicht en reukvermogen en roedelleven, is ook een bekwaam jager. Ze kunnen alleen jagen, maar in de meeste gevallen gaan deze hyena’s in roedels. Ze kunnen 65 km per uur halen en kunnen zebra’s en gnoes doden (die drie keer zwaarder zijn dan de hyena’s) na ze meer dan 5 km te hebben achtervolgd. Slachtoffers worden bij hun benen of bekken gegrepen tot ze neergeslagen zijn. Als het slachtoffer op de grond ligt, verscheurt de roedel het. Een gevlekte hyena kan een keer tot 15 kg (33 pounds) vlees eten. Tijdens het broedseizoen van de hoefdieren, speuren de gevlekte hyena’s de savanne af op zoek naar kalveren. In feite stelen leeuwen dikwijls de prooi van de gevlekte hyena’s.

De hyena-kaak is krachtiger dan die van de leeuw of de tijger: zij kunnen zelfs de dikste beenderen van het rund of de buffel breken. De voorste kiezen kunnen een druk van 800 kg opwekken. Hun uitwerpselen zijn wit, omdat alleen het calcium overblijft van de verteerde beenderen. Gevlekte hyena’s kunnen vlees eten van neushoorns of impala’s, leeuwen, panters, olifanten, buffels, en zelfs insecten, reptielen of wat gras. 90 % van hun menu bestaat uit dieren van meer dan 20 kg (44 pond) die ze in hun eentje kunnen neerhalen. Naast kadavers wordt ook menselijk afval geconsumeerd. Van het kadaver probeert elke hyena een groot stuk vlees af te scheuren en zich ermee terug te trekken, zodat de anderen het niet zouden stelen.

Bruine hyena’s en gestreepte hyena’s zoeken kadavers eerder met behulp van hun verwantengeur. Soms gaan ze in paren samen, en in dat geval kunnen ze grotere prooien, zoals lammeren en geiten, neerhalen. Hun menu wordt aangevuld met insecten, eieren, groenten en fruit. Als de bruine hyena een groot kadaver tegenkomt, verstopt hij stukjes vlees voor latere consumptie. Ze eten ook dode vis en zeedieren. Afhankelijk van de overvloed aan voedsel, kunnen bruine hyena’s tot 10 uur per dag foerageren. Deze hyena’s drinken geen water; hun watervoorziening is afkomstig van prooien en sommige soorten wilde meloenen en komkommers.

In het verleden werden de doden die vielen bij stammengevechten in Centraal- en Noord-Afrika buiten de dorpen achtergelaten om te worden opgegeten door hyena’s.

8.De meeste bruine hyena’s werpen tussen augustus en januari. Bij gevlekte hyena’s paren de roedelleden onderling, bij bruine hyena’s paren zwervende mannetjes met de vrouwtjes die hun avances accepteren terwijl ze door hun territorium trekken.

De draagtijd duurt 110 dagen in het geval van de gevlekte hyena, 90 dagen voor de andere hyena’s. Bij de gevlekte hyena bevallen de wijfjes in een gemeenschappelijk hol van twee jongen. In tegenstelling tot andere roofdieren hebben de pasgeboren gevlekte hyena’s geopende ogen, tanden en kunnen ze rennen in geval van gevaar. De jongen worden in het hol door één tot meerdere wijfjes verzorgd en buiten het hol gezoogd. De jongen worden met de kaken gedragen. De eerste 8 levensmaanden brengen ze door onder de bescherming van het hol. Daarna volgen ze hun moeders bij de jacht, want moeders brengen geen voedsel naar het hol, zodat de geur van voedsel geen andere roofdieren zou aantrekken. Spots ontluiken op de leeftijd van 4 maanden en de welpen worden gespeend tegen de leeftijd van 12-18 dagen.

Bruine hyena’s krijgen twee jongen, gestreepte hyena’s tot 5. Bij deze soorten zijn de pasgeborenen blind en hulpeloos. De ogen gaan open na twee weken. Bij bruine hyena’s zogen naast de moeder ook andere wijfjes de jongen, en drie maanden later brengt de hele familie voedsel voor de jongen naar het hol. De jongen worden gespeend als ze 12 maanden oud zijn, maar blijven nog maanden bij de familie.

9.In warme dagen kunnen hyena’s waden, en zelfs als ze er blazig uitzien, maken ze zich schoon door hun vacht te likken met hun ruwe tong.

10.Alle hyena’soorten zijn gemakkelijk tam te maken, als men bekwaamheid en professionalisme gebruikt.

11.In tegenstelling tot honden en wolven, janken hyena’s met de kop naar beneden.

12.In sommige delen van India, wordt hyena tong beschouwd als een delicatesse en anti-kanker eigenschappen worden toegeschreven aan het.

13.In de hyena familie, is er een vierde soort, genaamd aardwolf. Hij lijkt op een gestreepte hyena, maar is veel kleiner (maximaal 14 kg of 30 pond). Hij voedt zich met termieten, die met de kleverige tong gevangen worden, maar ook met zoogdieren, vogels en andere insecten.