Herpes kan onder controle worden gehouden. Het is een veel voorkomende soa in British Columbia.

Er zijn twee soorten herpes simplex-virus: herpes simplex 1 (HSV-1) en herpes simplex 2 (HSV-2).

HSV-1 komt vaak voor rond de mond en wordt vaak “koortslip” genoemd. Het kan oraal worden doorgegeven door zoenen en het kan worden doorgegeven aan de genitaliën door orale seks. HSV-2 komt meestal voor in de genitaliën en wordt doorgegeven via vaginale en anale seks, maar kan ook via orale seks in de mond worden doorgegeven. Het is ongebruikelijk dat HSV-2 op de lippen wordt aangetroffen, maar het wordt steeds gebruikelijker om HSV-1 in het genitale gebied te vinden. Beide typen worden soms doorgegeven aan andere delen van het lichaam via huid-op-huidcontact.

Na de eerste uitbraak blijft herpes in het lichaam en wordt inactief. Het virus kan van tijd tot tijd actief worden. Wanneer dit gebeurt, treden de symptomen meestal op in dezelfde algemene zone als de eerste keer. Er is geen manier om te weten of, en hoe vaak, iemand in de toekomst uitbraken zal krijgen. Bij de meeste mensen worden de uitbraken na verloop van tijd minder vaak.

Oorzaken

Herpes wordt doorgegeven via vaginaal, oraal en anaal seksueel contact. Dit omvat zowel penetratieve seks als seksuele activiteiten waarbij er huid-op-huid contact is. Het contact moet direct zijn met het deel van het lichaam waar iemand het virus heeft.

Herpes kan aan anderen worden doorgegeven, ook als u geen symptomen heeft. Het virus kan op de huid worden gevonden, zelfs als er geen symptomen zijn, wat “asymptomatische uitscheiding” wordt genoemd. Het is echter waarschijnlijker dat het wordt doorgegeven wanneer er symptomen zijn.

Als u eenmaal een type HSV heeft, is het ongebruikelijk om hetzelfde type op een ander deel van uw lichaam te krijgen. Een uitzondering hierop vormen de eerste maanden nadat u aan HSV bent blootgesteld, wanneer uw lichaam antilichamen tegen het virus opbouwt. In deze periode kan HSV worden doorgegeven aan andere delen van het lichaam. Probeer de zweertjes niet aan te raken en was je handen vaak, om de kans op het doorgeven aan een ander deel van je lichaam te verkleinen.

Als je één type herpes hebt, dan is het niet mogelijk om datzelfde type opnieuw te krijgen.

Symptomen

Als je herpes hebt, is het gebruikelijk om geen symptomen te merken. Als u wel symptomen krijgt, zullen deze zich waarschijnlijk tussen de 2 tot 21 dagen na seksueel contact openbaren.

De eerste keer dat u in contact komt met het virus en symptomen krijgt, wordt een primaire uitbraak genoemd. De eerste uitbraak kan langer duren en ernstiger zijn dan latere uitbraken. De eerste symptomen zijn jeuk, een branderig of tintelend gevoel op de plaats waar blaasjes of zweertjes kunnen ontstaan, gevolgd door pijnlijke rode zweertjes of kleine blaasjes en soms gezwollen klieren, koorts en lichaamspijn. U kunt ernstige griepachtige verschijnselen hebben, zoals koorts, hoofdpijn en spierpijn. Na verloop van tijd komen uitbraken meestal minder vaak voor en zijn de symptomen milder.

Herpesuitbraken kunnen door verschillende dingen worden uitgelokt. Het kan gaan om blootstelling aan de zon, slaapgebrek, alcoholgebruik, huidirritatie en stressvolle gebeurtenissen. Symptomen kunnen worden verminderd door zonnebrandcrème te gebruiken, voldoende te slapen, water te drinken, glijmiddel te gebruiken, goed te eten en copingstrategieën voor stress te gebruiken.

Tests en diagnose

De meeste tests voor herpes worden gedaan door een onderzoek en een uitstrijkje van een blaar. De resultaten zijn het nauwkeurigst als u naar een zorgverlener gaat zodra er een zweertje ontstaat. Zij zullen de zweer bekijken om te bepalen wat het is. Indien mogelijk nemen ze een uitstrijkje.

Er bestaat een bloedtest voor herpes, maar die wordt niet routinematig gedaan. In de patiëntenwijzer onderaan deze pagina vindt u meer informatie over bloedtesten op herpes.

Het is het beste om u op herpes te laten testen als u symptomen heeft.

Verwachtingsperiode (hoe lang u moet wachten om u te laten testen): De meeste uitstrijkjes zijn nauwkeurig zodra u symptomen heeft. De meeste bloedtestresultaten zijn accuraat 12 tot 16 weken nadat u in contact bent gekomen met herpes. In British Columbia zouden de meeste testresultaten binnen 10 dagen klaar moeten zijn.

Behandeling

Je kunt zelf kiezen of je herpes wilt behandelen. De symptomen zullen zonder behandeling verdwijnen, hoewel ze met behandeling sneller kunnen verdwijnen. Herpes wordt behandeld met voorgeschreven antivirale medicijnen. Deze medicijnen kunnen de ernst van een uitbraak verminderen en de kans op het doorgeven van de ziekte aan seksuele partners verkleinen. Medicijnen werken het beste als ze zo snel mogelijk na het begin van een uitbraak worden gestart.

Om te helpen bij de symptomen van een genitale uitbraak, kunt u het volgende proberen:

• ruimzittende kleding en katoenen ondergoed dragen
• baden in warm water om de zweertjes te verzachten
• de plek droog houden
• een ijspack aanbrengen, gewikkeld in een schone afdekking, op de pijnlijke plek
• neem zo nodig acetaminophen of ibuprofen (pijnstiller zonder recept)
• drink veel om de urine verdund te houden (om de pijn bij het plassen te verminderen)
• als het plassen pijnlijk is, probeer dan te plassen onder een warme douche of in een bad, of giet warm water over de genitaliën bij het plassen
• gebruik alleen medicijnen, zalven of crèmes zoals voorgeschreven door uw zorgverlener

Sexuele partners

Het is uw keuze of u met uw huidige seksuele partners over herpes praat. Als u het uw partners vertelt, kunnen zij weloverwogen keuzes maken, maar misschien wilt u dat niet of voelt u zich niet veilig om het uw partners te vertellen. U moet de beslissing nemen die voor u het beste is.

De huidige partners kunnen zichzelf regelmatig controleren op herpes. Als ze symptomen opmerken, kunnen ze naar hun zorgverlener gaan om zich te laten testen. Als uw uitbraak voorbij is, is het minder waarschijnlijk dat u herpes kunt doorgeven aan seksuele partners.

Complicaties

Herpes veroorzaakt meestal geen andere gezondheidsproblemen. Ernstige complicaties, hoewel uiterst zeldzaam, kunnen zijn:

• hogere kans op het krijgen en doorgeven van HIV
• langdurige, frequente en pijnlijke uitbraken
• oogherpes
• herseninfectie en -ontsteking (encefalitis of meningitis)

Zwangerschap: Vertel het uw zorgverlener als u zwanger bent en herpes heeft. U kunt herpes tijdens de geboorte doorgeven aan uw kind.

Preventie

Om de kans op het doorgeven of krijgen van herpes te verkleinen:

• u kunt nog steeds seksueel zijn als u een uitbraak hebt, maar zorg ervoor dat u huid-op-huidcontact vermijdt in het gebied waar u zweertjes hebt (geef bijvoorbeeld geen orale seks als u een zweertje op uw mond hebt)
• overweeg antivirale medicatie als u vaak uitbraken hebt

Het is een goed idee om u regelmatig te laten testen op soa’s, vooral als u nieuwe seksuele partners of open relaties hebt. Praten met partners over veiliger seks zorgt ervoor dat iedereen weet wat hij kan verwachten. Condooms zijn geweldig als ze voor u werken – het juiste gebruik van condooms kan uw kans op het krijgen en doorgeven van herpes verminderen (afhankelijk van waar de uitbraken zich bevinden).

Bronnen

Deze twee bronnen – een gedetailleerde patiëntengids van 25 pagina’s en een hand-out van 4 pagina’s – zijn geproduceerd door het BC Centre for Disease Control. U kunt deze boekjes downloaden of afdrukken voor meer informatie over herpes, inclusief testen, behandeling en praten met uw partners over herpes.