Een hartklepoperatie wordt gebruikt om zieke hartkleppen te repareren of te vervangen. Ontdek welke soorten ingrepen mogelijk zijn en wat u kunt verwachten als onderdeel van uw herstel.
Er zijn verschillende ingrepen die de symptomen van een hartklepaandoening kunnen helpen verbeteren of stoppen en verdere schade aan uw hart kunnen voorkomen.
Een ingreep is echter niet zonder risico’s. Uw arts of specialist zal de risico’s en voordelen voor u met u doornemen.
Soorten klepoperaties
Er zijn drie veel voorkomende soorten hartklepoperaties.
- Openhartoperatie om een klep te repareren of te vervangen.
- Valvuloplastiek (met behulp van een ballon een vernauwde hartklep verwijden).
- Transkatheter aortaklepimplantatie (TAVI).
Als u een openhartoperatie ondergaat, hangt de beslissing of u een reparatie of vervanging krijgt, af van hoe beschadigd de klep is en wat de oorzaak van het probleem is. Uw chirurg of cardioloog zal u adviseren welke procedure voor u het beste is.
Als u een hartklepvervanging ondergaat, zijn er twee veelgebruikte soorten vervangende kleppen: mechanische kleppen en weefselkleppen. Er zijn positieve en negatieve kanten aan elk type vervangingsklep en uw chirurg of cardioloog zal met u bespreken wat voor u de beste keuze is.
Risico’s van een hartklepprocedure
Zoals bij alle medische ingrepen zijn er zowel voordelen als risico’s verbonden aan het ondergaan van een hartklepprocedure. Uw chirurg of cardioloog zal de mogelijke risico’s van de ingreep met u bespreken, rekening houdend met uw leeftijd en medische voorgeschiedenis. Er kunnen nog andere risico’s zijn, afhankelijk van uw medische toestand.
De belangrijkste complicaties kunnen een hartaanval, een beroerte, een infectie in de bekleding van uw hart (endocarditis), wondinfectie of overlijden zijn.
Andere complicaties kunnen bloedstolsels zijn (waarschijnlijker bij mechanische kleppen), verdere schade aan de klep (waarschijnlijker bij weefselkleppen), ongecontroleerde hoge bloeddruk.
Het is ook mogelijk dat u:
- een bloedtransfusie
- een permanente pacemaker moet laten implanteren om trage of onregelmatige hartslagen te corrigeren
- vloeistof moet afvoeren van de plaats waar deze zich rond het hart of de longen heeft opgehoopt
- terug naar de operatiekamer moet vanwege bloedingen.
Openhartoperatie wordt gebruikt om een hartklep te repareren of te vervangen. Als uw klep wordt vervangen, krijgt u een mechanische klep of een weefselklep.
De gemiddelde operatie voor het repareren of vervangen van een klep duurt ongeveer drie uur. Uw chirurg repareert uw klep of verwijdert deze en naait de nieuwe klep aan.
Hospitaalherstel
Na de operatie wordt u naar de intensivecareafdeling (ICU) gebracht en gedurende ongeveer 24 uur nauwlettend in de gaten gehouden voordat u weer naar de afdeling gaat. Als u wakker wordt, wordt u aangesloten op machines die uw hart- en longactiviteit registreren. Dit kan ook een beademingsmachine zijn om u te helpen ademen.
Het kan zijn dat u pijnstilling nodig heeft tegen ongemak als de verdoving is uitgewerkt.
U wordt aangemoedigd om uit bed te komen en te bewegen, want dit helpt borstinfecties en bloedstolsels in uw benen te voorkomen. Een fysiotherapeut komt meestal elke dag bij u langs om u te begeleiden bij oefeningen die uw herstel bevorderen. Als u klaar bent om naar huis te gaan, moet u iemand regelen om u naar huis te rijden. Een vriend of familielid moet ten minste de eerste 24 uur bij u blijven.
Uw verpleegkundige zal u advies geven over de verzorging van uw genezende wonden voordat u naar huis gaat. Mogelijk krijgt u een datum voor een vervolgafspraak.
De draden die uw borstbeen bijeenhouden, zijn permanent. Afneembare hechtingen verdwijnen na zeven tot tien dagen vanzelf.
U zult zich meestal een paar weken wat ongemakkelijk voelen en wat zwelling rond uw borst hebben. U zult waarschijnlijk blijvende littekens op uw borst hebben; de littekens zullen in het begin rood zijn, maar zullen na verloop van tijd vervagen.
Valvuloplastiek is een vorm van kijkoperatie die niet voor iedereen geschikt is – uw chirurg zal u adviseren of het voor u geschikt is.
Bij een kijkoperatie wordt de operatie uitgevoerd met kleine uitwendige sneden boven in het been of de arm door een grotere slagader die naar het hart loopt. Net als bij een angiogram bekijkt de chirurg de röntgenbeelden op een monitor om de nieuwe klep te beoordelen, te plaatsen en bovenop de oude klep te plaatsen. Soms moeten de artsen van een kijkoperatie overgaan op een open operatie.
Een transkatheter aortaklepvervanging is een manier om een nieuwe klep in te brengen zonder de oude beschadigde klep te verwijderen. Deze procedure wordt gebruikt wanneer een open hartoperatie te riskant is voor een individu. Bij de TAVI-methode wordt een volledig expandeerbare vervangingsklep via een katheter naar de plaats van de klep gebracht. Zodra de nieuwe klep is uitgezet, wordt de oude klep weggedrukt en neemt het weefsel in de vervangende klep de werking van de klep over.
Thuis herstellen na een hartklepprocedure
Minimaal invasieve procedures zoals TAVI of valvuloplastiek vereisen niet zulke lange ziekenhuisverblijven of herstelperioden als openhartoperaties. Dit komt omdat er kleinere incisies nodig zijn.
Na een open hartoperatie blijft u vijf tot zeven dagen in het ziekenhuis. Voordat u naar huis gaat, moet u ervoor zorgen dat u iemand hebt die zeven tot tien dagen thuis voor u kan zorgen. Het duurt zes tot twaalf weken voordat uw borstbeen volledig is genezen. Gedurende deze tijd moet u voorkomen dat u zware voorwerpen optilt en bewegingen maakt die uw borstkas belasten.
Uw hartrevalidatieverpleegkundige helpt u realistische doelen te stellen voor het hervatten van huishoudelijke taken, lichaamsbeweging, autorijden, weer aan het werk gaan, goed eten en het innemen van uw medicijnen. Een gespecialiseerde hartrevalidatieverpleegkundige neemt contact met u op terwijl u nog in het ziekenhuis bent, of zodra u weer thuis bent.
Het is belangrijk om te weten dat er een mentaal en emotioneel aspect aan uw herstel na een hartklepoperatie zit. Naast het lichamelijke herstel is het gebruikelijk dat u last krijgt van een slecht humeur, angst en depressie, terwijl u begint te begrijpen wat er met u is gebeurd.
Hoe u zich voelt, is net zo belangrijk voor een volledig herstel als het aanpakken van de lichamelijke problemen. Lees meer over de mentale en emotionele aspecten van het herstel.
Download ons boekje Gezond blijven met een hartklepoperatie voor meer informatie over het herstel na een hartklepoperatie.
Na een hartoperatie kunt u soms last krijgen van complicaties. Neem onmiddellijk contact op met uw huisarts als u een van de volgende dingen ervaart:
- Temperatuur hoger dan 38°C
- Koude rillingen
- Griep-achtige verschijnselen
- Hitte- en koudegevoel
- Zwaar of nachtelijk zweten
- Onregelmatige hartslag
- Verhoogde kortademigheid
- Zwelling van enkel of been
- Schuddende gewichtstoename
- Wondinfectie
- Pijn die erger wordt.
Hartkleppen kunnen soms geïnfecteerd raken tijdens bepaalde soorten tandheelkundige werkzaamheden en operaties. U kunt extra antibiotica nodig hebben om uw hart te helpen beschermen (tegen infecties zoals endocarditis). Daarom moet u uw arts, tandarts, tandheelkundig therapeut of mondhygiënist vertellen dat u een hartklepoperatie hebt ondergaan voordat u een medisch of tandheelkundig onderzoek of ingreep ondergaat.
Endocarditis is een zeldzame maar ernstige aandoening waarbij de binnenbekleding van het hart geïnfecteerd raakt nadat bacteriën in uw bloedbaan terecht zijn gekomen. Het tast vaak het weefsel rond een nieuwe hartklep aan.
Voorkom endocarditis
- Verzorg uw gebit. Zorg voor een regelmatige halfjaarlijkse controle van uw gebit en poets uw tanden tweemaal per dag met tandpasta.
- Vermijd het aanbrengen van piercings en tatoeages.
- Spuit geen geneesmiddelen in die niet zijn voorgeschreven.
- Als u tekenen van infectie hebt, meld dit dan meteen aan uw arts, zodat u snel behandeld kunt worden.
Als u griepachtige verschijnselen met een hoge temperatuur krijgt, moet u zo snel mogelijk naar uw huisarts gaan en vertellen dat u een hartklepoperatie hebt ondergaan. Indien niet snel behandeld, kan endocarditis levensbedreigend zijn, maar als de diagnose in een vroeg stadium wordt gesteld, herstellen de meeste mensen goed met antibiotica.
De medische richtlijnen van het Nieuw-Zeelandse Transport Agency stellen dat u vier weken na een geslaagde operatie fit genoeg bent om te rijden. Als u in het bezit bent van een beroepsrijbewijs en als u personenvoertuigen, vrachtwagens, vorkheftrucks enz. bestuurt, gelden mogelijk andere regels – het kan zijn dat u door een specialist moet worden beoordeeld voordat u weer gaat rijden. Iedereen die in het bezit is van een commercieel rijbewijs moet nagaan of aan de medische wettelijke voorschriften is voldaan voordat hij weer aan het werk gaat.
Hoe snel u weer aan het werk kunt, hangt af van de aard van uw werk en uw persoonlijke hersteltempo. Bespreek met uw arts wanneer u het beste kunt werken.
In de meeste gevallen gaan mensen tussen zes en twaalf weken na de operatie weer aan het werk.
Het is de moeite waard om even de tijd te nemen om na te denken over hoe uw hartaandoening u op het werk zal beïnvloeden. Kunt u nog precies hetzelfde werk doen als voorheen? Moet u minder uren gaan werken? Moet u nieuwe vaardigheden aanleren?
Het is normaal dat u zich moe voelt als u na uw hartoperatie weer aan het werk gaat. Een manier om vermoeidheid te verminderen is om het soort activiteit dat u op het werk doet op te nemen in uw programma voor lichamelijke activiteit thuis. U kunt ook met uw werkgever of bedrijfsgezondheidsteam over andere opties praten, zoals een programma voor geleidelijke terugkeer op het werk.
De hoeveelheid metaal die in mechanische en weefselkleppen wordt gebruikt, is zeer klein. Als u door een metaaldetector gaat, mag het alarm normaal gesproken niet afgaan. Metaaldetectors zijn niet schadelijk voor uw hartklep.
Mechanische hartkleppen zijn gemaakt van materialen die niet worden aangetast door CT-scans, röntgenstralen of MRI-apparatuur. Andere apparaten, zoals magnetrons en mobiele telefoons, hebben geen invloed op uw nieuwe hartklep.
Meer informatie over hartklepaandoeningen