De Torahtekst is de gemeenschappelijke basis tussen jou en je toehoorders. Zij gaan ervan uit dat je in die tekst iets zult vinden dat voor hen de moeite waard is om te horen. Zij verwachten niet dat je iets te weten komt over de politieke situatie in Israël of wat er vorige week in de New York Review of Books stond. Zij verwachten ook niet dat je de Torah uitlegt op een manier die helemaal niet strookt met hun gevoel voor de traditie. Zij verwachten oude ideeën of bekende verzen op een nieuwe manier te horen, die hun joodse leven zal verlevendigen.

Dit betekent dat je een tekst niet op zijn kop mag zetten door bijvoorbeeld te leren dat Esau of Amalek, om de een of andere interessante reden die je zojuist hebt ontdekt, geweldige kerels zijn. Je mag concluderen dat Jozef egoïstisch is en dat David ernstige persoonlijke gebreken heeft; de Torah weet dat en is het met je eens.

Maar je mag niet verkondigen dat Goliath een verkeerd begrepen held is of dat het onredelijk is om de arme Farao te pesten die eigenlijk een aardige en zachtaardige man was – althans niet tenzij je je toehoorders van je wilt vervreemden. Je moet werken, ook al is het losjes, binnen het traditionele begrip van het karakter en de gebeurtenissen van de Bijbel. Een d’var Torah, hoewel leerzaam en uitdagend voor de luisteraar, heeft ook een ritualistische kwaliteit. Op een bepaald niveau moet het troost bieden.

Niet iedereen aanvaardt die stelling. Er is een soort persoon, vaak onervaren, voor wie het boos maken van andere Joden een bron van vreugde is. Zij verklaren gewoonlijk hoe blij zij zijn anderen aan het denken te zetten. In plaats van de aandacht op de Torah te vestigen, wat de juiste taak is, vestigen zij in feite de aandacht op zichzelf. Degenen die naar zulke sprekers moeten luisteren, zullen zich altijd tekort gedaan voelen.

Probeer u niet te laten meeslepen door uw conclusies, hoe slim die ook mogen zijn. U zult er over het algemeen beter mee gediend zijn als u bescheiden bent over uw beweringen. De onze is een zeer lange en complexe traditie, en er zijn maar weinig stellingen die zonder veel kanttekeningen zonder meer kunnen worden uitgesproken. Elke zin die begint met “Het Jodendom leert dat…” zou je toehoorders waarschijnlijk een beetje nerveus moeten maken. Het is minder pretentieus en eerlijker om op te merken dat “Rabbi X leert dat…” of, “Het is mogelijk om de tekst op de volgende manier te interpreteren.”

Als je van aantekeningen kunt spreken, in plaats van een tekst, zal je d’var Torah een frisheid over zich hebben die niet uit een gelezen tekst kan komen. Een mogelijkheid is een indexkaart met niet meer dan vijf afzonderlijke aantekeningen van elk één regel.

In Praise of Brevity

Maar veel beter een gelezen tekst dan slordigheid of te lang praten. Welsprekendheid en bluffen zitten meestal in hetzelfde pakket. Onvoldoende voorbereiding is een van de meest voorkomende redenen dat mensen te lang praten. Het is meestal meer werk om kort te zijn. Maar ook al is je beknoptheid niet het product van grondigheid of wijsheid, een kort slecht gesprek wordt altijd meer gewaardeerd dan een lang gesprek. En hoe dubieuzer de methodologie, hoe korter uw commentaar moet zijn. Dat je bluft met een Snuifdoos is misschien voor iedereen volkomen duidelijk, maar de mensen zullen meer vergevingsgezind zijn als je praatje kort is.

Er bestaat bijna niet zoiets als een te korte d’var Torah. Wees zelfs niet bang voor one liners of snelle inzichten in twee of drie verzen van de parashah . Als je ze allemaal aan elkaar kunt hangen, des te beter, maar als je dat niet kunt, is het niet ernstig. Om de een of andere reden werken groepen van drie vaak goed en zorgen ze voor een zekere geruststellende symmetrie. Als je drie punten kunt maken of drie voorbeelden kunt geven, zal je d’var Torah compleet aanvoelen, ongeacht hoe kort het is.

Als het materiaal dat je hebt gepresenteerd voldoende suggestief is, is er niets mis mee om mensen te laten afmaken wat je in hun hoofd zegt. Er zijn meer planten gestorven door te veel water dan door dorst, en meer Joden zijn afgeschrikt door te lange voordrachten dan door die welke te kort of te suggestief waren.

Het is mijns inziens niet nodig dat een d’var Torah buitensporig serieus is. Je moet geen stand-up comedian zijn, maar een scheutje wrangheid is zelden misplaatst. Zachte humor, als het niet overdreven is, helpt om je luisteraars aan je kant te krijgen. Het maakt hen meer bereid om te luisteren naar de andere dingen die u te zeggen hebt.

Als u echt nieuw bent in dit soort dingen, kan het geven van uw d’var Torah een beangstigende ervaring zijn. Uw luisteraars willen dat niet weten. Bedek je angsten zo goed als je kunt en help de mensen die voor je zitten te ontspannen. Wetend dat ze in veilige handen zijn, zullen ze beter luisteren.

Je hebt je brood op het water gegooid

Je moet weten over een belangrijk aspect van het geven van een d’var Torah dat nogal verontrustend is. Je kunt heel hard werken aan een toespraak en dan tot de ontdekking komen dat het in dovemansoren valt. Aan de andere kant kun je die ochtend iets in elkaar flansen en ontdekken dat het iemands ziel redt.

Het is meer dan licht verbijsterend als een echtpaar je 10 jaar later vertelt hoe deze of gene d’var Torah die je gaf de richting van hun leven veranderde, hun huwelijk redde, of hun zoon overtuigde om terug te keren naar het Joodse leven.

Je herinnert je misschien niet wie ze zijn of wat het was dat je zei, ook al voel je je er zeker van dat het niet kon zijn wat ze gehoord hebben. Ik noem dit omdat het onderwijzen van Tora een echte verantwoordelijkheid is. Mensen zijn vaak heel open en kwetsbaar op een Shabbat ochtend. Als je eenmaal je woorden uitzendt, weet je nooit wat mensen ermee zullen doen. Wees er dus zeker van dat het de woorden zijn die je wilt zeggen.

Het geven van een d’var Tora moet niet in de eerste plaats dienen om je eigen ego te voeden, hoewel het dat ook kan doen. het moet een poging zijn om een heilige daad te verrichten, en het is binnen die context dat je je voorbereidingen moet treffen. Als je dat in gedachten houdt, kun je persoonlijk plezier en groei vinden onder de bijproducten van je inspanningen. Je zou zelfs een groot Torah leraar kunnen worden.

Met toestemming overgenomen uit The Kosher Pig and Other Curiosities of Modern Jewish Life (Torah Aura Productions). Het essay waaruit dit artikel is geëxtraheerd, “How to Give a D’var Torah,” verscheen oorspronkelijk in New Traditions, gepubliceerd door het National Havurah Committee.