Er is een nieuwe mededinger voor de “grootste dinosaurus” titel, met de imposante naam van Dreadnoughtus, maar zelfs zijn hoofdontdekker zegt dat grootte niet alles is. Wat het meest telt is de volledigheid van het skelet van deze Argentijnse titanosaurus – die wetenschappers moet helpen uitzoeken hoe deze oude monsters leefden, en niet alleen hoe groot ze waren.

“Het biedt ons het beste venster dat we tot nu toe hebben in de anatomie en de biologie van deze supermassieve landdieren,” vertelde Kenneth Lacovara, paleontoloog aan de Drexel University, aan NBC News. Lacovara is de hoofdauteur van een artikel over de vondst, donderdag gepubliceerd in Scientific Reports.

Dreadnoughtus schrani ontleent zijn naam aan de gigantische slagschepen uit het begin van de 20e eeuw (plus een knipoog naar ondernemer Adam Schran, die hielp het onderzoek te financieren). De plantenetende dinosaurussen waren niet zo groot als dreadnoughts, maar ze behoorden zeker tot de grootste slagschepen van het late Krijt tijdperk, ongeveer 77 miljoen jaar geleden.

Lacovara en zijn collega’s schatten dat het schepsel ongeveer 26 meter lang was, 9 meter hoog, en ongeveer 59 ton woog. Dat gewicht is het equivalent van een dozijn olifanten, of zeven tyrannosaurussen. En een analyse van de microscopische botstructuur van Dreadnoughtus suggereert dat hij nog groter had kunnen worden. “Toen hij stierf, was hij nog aan het groeien”, aldus Lacovara.

Was dit dan ’s werelds grootste dinosaurus? Het stellen van die vraag is een goede manier om een discussie te beginnen. Sommige onderzoekers zeggen dat ze fossielen van grotere dinosaurussen zijn tegengekomen, waarbij het gewicht van de Argentinosaurus wordt geschat op 70 tot 90 ton. In mei meldde een ander team van paleontologen botten te hebben gevonden van een dinosaurus waarvan zij beweerden dat die groter was dan Argentinosaurus.

Lacovara zegt dat die andere schattingen gebaseerd zijn op slechts een klein aantal botten, of op analyses die nog niet zijn onderworpen aan een peer review. De schatting van de grootte en het gewicht van Dreadnoughtus is daarentegen gebaseerd op metingen van meer dan 100 afzonderlijke elementen, waaronder de meeste staartwervels, een meterslange nekwervel, talrijke ribben en bijna alle botten van de voor- en achterpoten.

Onderzoekers hebben ongeveer 45 procent van alle botten van het skelet opgegraven, wat neerkomt op 70 procent van de bottypen die onder de schedel zijn gevonden (bijvoorbeeld een linkerrib zonder de spiegelbeeldige rechterrib). Een kleiner, minder compleet skelet van dezelfde soort werd ook gevonden op de site in het zuidelijke Patagonië van Argentinië, tijdens een reeks opgravingen uitgevoerd tussen 2005 en 2009.

De onderzoekers deden cruciale metingen van het dijbeen (femur) en het opperarmbeen (humerus) van de grotere dinosaurus die leidden tot de schatting van 65-ton gewicht. Lacovara zei dat geen enkele andere dinosaurus die op die manier gemeten is, zo groot is bevonden. Andere dinosaurussen kunnen wel groter zijn geweest. Het bewijs is alleen niet zo solide, althans in de ogen van Lacovara.

“Ik kan zeggen dat we het grootste landdier hebben waar we met vertrouwen een getal aan kunnen verbinden,” zei hij. “Ik kan niet met zekerheid zeggen dat we het grootste landdier hebben.”

Terzijde van het debat over de grootte zegt Lacovara dat de relatieve volledigheid van het Dreadnoughtus-skelet, plus de “voortreffelijke” conservering van de botten, paleontologen zal helpen om hun beeld van dinosaurussen van superformaat bij te stellen. Het beeld dat nu ontstaat verschilt al van wat Lacovara en zijn collega’s verwachtten.

“Het had een staart die korter was dan we verwachtten, en een nek die langer was dan we verwachtten,” zei hij. “Zijn staart was gespierder dan we verwachtten.”

Om dat beeld verder uit te werken, maakte Lacovara’s team laserscans van elk bot en voerde de 3-D beelden in een computer. Onderzoekers spelen met die virtuele 3-D botten, plus virtuele spieren, om de biomechanica achter het massieve frame van Dreadnoughtus te achterhalen.

Ze gebruiken ook 3-D printers om modellen van het skelet van de dinosaurus te maken op een tiende schaal, en werken samen met een robotist van Drexel om de modellen te manipuleren. “We kunnen in zekere zin deze modellen van gewrichtsbeweging testen,” zei Lacovara.

De onderzoekers maken hun 3-D scans zelfs vrij beschikbaar op het internet als PDF-bestanden, zodat iedereen in de wereld virtuele kopieën van de botten van Dreadnoughtus kan downloaden. “Ik ben hier enthousiast over, omdat het deel uitmaakt van de open-toegangsbeweging die de wetenschap echt aan het democratiseren is,” aldus Lacovara.

Tegelijkertijd probeert Lacovara’s team enkele fossiele botten te demineraliseren en voldoende oude eiwitten te vinden voor sequentiebepalingen, net zoals andere onderzoekers hebben gedaan met botten van Tyrannosaurus rex. Hoewel het nog te vroeg is om te melden hoe die inspanning heeft uitgepakt, “kan ik zeggen dat we hier veelbelovende gegevens uit krijgen,” zei Lacovara.

Onderzoekers beginnen al conclusies te trekken uit de manier waarop Dreadnoughtus werd gebouwd. “Waar iedereen het over eens is, is dat deze dieren zeer efficiënt moeten zijn geweest,” zei Lacovara.

Waarom had Dreadnoughtus bijvoorbeeld een 11 meter lange nek? “Het geeft de dieren toegang tot een enorme eethoek terwijl ze op één plaats staan,” zei Lacovara. De dieren konden ongeveer een uur bezig zijn met het opruimen van een stuk vegetatie, een paar stappen zetten, en dan weer een ander stuk opruimen. Dat niveau van efficiëntie zou belangrijk zijn geweest voor een dier dat elke dag ongeveer een halve ton voedsel moest opnemen.

Er is nog een voordeel aan het hebben van een lange nek: Dat zou het makkelijker hebben gemaakt voor Dreadnoughtus om zijn aanzienlijke lichaamswarmte af te geven. “Lange ledematen en een lange nek en een lange staart geven je veel oppervlakte per volume,” zei Lacovara.

En dat is nog maar het begin. Lacovara zei dat hij en zijn collega’s al vier andere studies bijna klaar hebben om te beginnen. Dus blijf op de hoogte voor meer verhalen over de titanosaurus.

“Het is een groot dier,” zei Lacovara. “Er is veel om over te praten.”

Naast Lacovara zijn de auteurs van “A Gigantic, Exceptionally Complete Titanosaurian Sauropod Dinosaur from Southern Patagonia, Argentina” o.a. Matthew Lamanna, Lucio Ibiricu, Jason Poole, Elena Schroeter, Paul Ullmann, Kristyn Voegele, Zachary Boles, Aja Carter, Emma Fowler, Victoria Egerton, Alison Moyer, Christopher Coughenour, Jason Schein, Jerald Harris, Ruben Martinez en Fernando Novas.