Het grootste buideldier dat ooit heeft geleefd, de reuzenwombat-achtige Diprotodon van Australië, kan een migrerende soort zijn geweest, suggereert een analyse van een fossiele tand.

Kernpunten:

• Diprotodons zijn reuzenwombat-achtige buideldieren die in Australië leefden tussen 1.6 miljoen tot 45.000 jaar geleden.
• Wetenschappers analyseerden een 300.000 jaar oude snijtand van een Diprotodon, gevonden op de Darling Downs.
• Cyclische veranderingen in chemische stoffen in de tand suggereren dat het dier rondreizen maakte tot 200 kilometer per jaar.

De Diprotodon optatum was een 3.000 kilo wegende planteneter die 1.De Diprotodon optatum was een 3.000.000 kilogram wegende planteneter die 1.8 meter hoog was op de schouder – een “absoluut beest”, aldus hoofdauteur Gilbert Price, gewervelde paleontoloog aan de Universiteit van Queensland.

Dr Price en collega’s analyseerden een 300.000 jaar oude snijtand die was verzameld van een exemplaar in de Darling Downs regio van Queensland.

Uit hun analyse, vandaag gepubliceerd in Proceedings of the Royal Society B, bleek dat het dier rondreizen maakte van wel 200 kilometer per jaar – waarmee het het enige bekende buideldier was dat migreerde.

“Deze enkele tand vertelt ons dat ons begrip van migratie bij buideldieren volledig herschreven moet worden,” zei Dr. Price.

De Diprotodon was verspreid over een groot deel van het vasteland van Australië tussen ongeveer 1,6 miljoen en 45.000 jaar geleden, in een periode die het Pleistoceen wordt genoemd.

Hij maakte deel uit van een groep megafauna’s die “in principe over Australië heersten” en onder meer reuzenkangoeroes, buidelleeuwen en enorme slangen omvatten, aldus Dr. Price.

“De ontdekking dat dit ding een migrant is, heeft zoveel implicaties – en kan helpen bij het testen van hypotheses die we hebben over wat het uitsterven van de Australische megafauna’s uit de ijstijd zou kunnen verklaren,” zei hij.

Incisortand sleutel tot het traceren van migratie

De Diprotodon’s voortanden – die voortdurend groeiden – verzamelden chemische handtekeningen in de tijd van wat het dier at en dronk gedurende zijn leven op een vergelijkbare manier als hoe de groeiringen van een boom worden gemarkeerd door droogte, brand en ziekte.

Dr. Price zei dat monsters van de tand regelmatige variaties vertoonden in de niveaus van zuurstof, koolstof en strontium in de tijd – wat wijst op cyclische veranderingen in dieet en geografie.

“Wat we zagen was dit interessante patroon binnen de Diprotodon-tand, waar het duidelijk ergens naar toe ging – een andere geologische provincie, en dan weer terugkwam in precies dezelfde geologische provincie,” zei hij.

De analyse suggereerde dat het dier in een noordwest-zuidoost patroon over de Darling Downs vlakten trok, op een wijze die analoog is aan de migrerende zoogdieren van de Serengeti in Oost-Afrika, zoals de zebra en het gnoe.

“Er waren pieken en dalen in de tand , en ze waren absoluut consistent. Er was geen grote spreiding, er was geen ruis, het was absoluut duidelijk dat de Diprotodon zich verplaatste.”

Dr. Price zei dat het cyclische dieet dat door de tandanalyse werd gesuggereerd, aangaf dat het vinden van geprefereerde voedselbronnen een primaire drijfveer was voor de migratie van het dier.

Zo’n motivatie zou passen bij de motivaties voor moderne migratie van dieren, waaronder het vinden van betere voedselbronnen of een geschikter klimaat als de seizoenen veranderen.

“Maar er kunnen ook andere redenen zijn voor migratie op hetzelfde moment,” zei Dr. Price.

“Het wordt een kwestie van meer fossiele gegevens en meer investeringen in dit soort onderzoek.”

Meer bewijs nodig om hypothese te staven

In zijn commentaar op het onderzoek zei Rod Wells, een gewervelde paleontoloog van Flinders University, dat de ideeën die het onderzoek oproept interessant zijn.

Maar hij benadrukte dat er meer fossiel bewijs nodig was voordat bevestigd kon worden dat de Diprotodon een trekdier was.

“Het is een interessant idee dat grondiger onderzocht moet worden voordat we concluderen dat de alomtegenwoordige Diprotodon, het iconografische reuzenbuideldier van Australië, een trekdier is.”