De geschiedenis van de Ramadan
Men gelooft dat de Koran voor het eerst aan Mohammed werd geopenbaard tijdens de maand Ramadan. De historische verslagen tonen aan dat de eerste openbaring werd neergezonden op Laylat al-Qadr (de nacht van de Macht) die een van de vijf oneven nachten is van de laatste tien dagen van de Ramadan. Volgens de Hadiths werd de gehele Koran tijdens de Ramadan ‘gezonden’.
De eerste avond van de Ramadan
Op veel plaatsen in de wereld zullen moslims deze avond naar de hemel kijken. Zij zullen willen weten of zij de maansikkel zullen kunnen zien. Als deze zichtbaar is, zal dit het signaal zijn voor het begin van de maand Ramadan. (In de meeste landen zullen de religieuze autoriteiten een afkondiging doen over het begin van de Ramadan). Er wordt niet gevast tot de volgende ochtend. De Moslims zullen vroeg opstaan om hun ontbijt te nuttigen voordat de dag begint. Daarna zullen zij niets meer eten of drinken tot de avond valt. Dit zal hun dagelijkse ervaring zijn gedurende de komende 30 dagen.
Vasten – Ramadan
Vasten is een van de Vijf Zuilen van de godsdienst van de Islam en een van de hoogste vormen van Islamitische eredienst. Het zich onthouden van aardse genoegens en het beteugelen van kwade bedoelingen en verlangens wordt beschouwd als een daad van gehoorzaamheid en onderwerping aan God en als een boetedoening voor zonden, fouten en vergissingen. Moslims vasten tijdens deze heilige maand, die Ramadan (of Ramazan) wordt genoemd, vanaf het moment dat het voor het eerst licht wordt tot zonsondergang. Moslims vasten als een daad van geloof en aanbidding jegens Allah, waarbij zij hun begeerten trachten te onderdrukken en hun geestelijke vroomheid willen vergroten. Samen vasten als een wereldwijde gemeenschap – Ummah – bevestigt de broederschap en gelijkheid van de mens voor Allah.
Islamitische kalender
De islamitische kalender is gebaseerd op de maancyclus. De maand Ramadan is de negende maand en begint met een combinatie van de waarneming van de nieuwe maan en astronomische berekeningen. Het precieze tijdstip van de Ramadan verschilt soms van plaats tot plaats omdat sommigen sterk op de waarnemingen van de maan vertrouwen terwijl anderen op de wetenschap vertrouwen. Een Imam (heilige moslimman) zal vlak voor het begin van de Ramadan de precieze tijd ervan vaststellen. De vastenperiode eindigt bij het zien van de volgende nieuwe maan, die na 29 of 30 dagen plaatsvindt.
De maancyclus verandert elk jaar. Bijvoorbeeld, een jaar Ramadan was van 22 augustus-20 september, maar het jaar daarvoor waren de data voor Ramadan 01-30 september.
De betekenis van Ramadan
De naam Ramadan is afgeleid van het Arabische woord ramida of ar-ramad, dat intense verzengende hitte en droogte aanduidt, vooral de grond. Van hetzelfde woord is er ramdaa, dat ‘zongebakken zand’ betekent en het beroemde spreekwoord Kal Mustajeer minar ramadaa binnar – uit de pan in het vuur springen. Sommigen zeggen dat het zo heet omdat de Ramadan de zonden verschroeit met goede daden, zoals de zon de grond verbrandt.
Emoties van de Ramadan
Ramadan brengt een speciaal gevoel van emotionele opwinding en religieuze ijver naar boven bij moslims van alle leeftijden. Hoewel het vasten alleen voor volwassenen verplicht is, doen kinderen vanaf acht jaar het vasten graag samen met hun ouders. Kinderen kijken uit naar de opwinding van het zien van de maan en het eten van speciale maaltijden met hun familie. Volwassenen waarderen de kans om hun beloningen van God te verdubbelen en vergeving te vragen voor zonden uit het verleden. Omdat de Ramadan de nadruk legt op Moslim broederschap en gemeenschap voelen allen een bijzondere verbondenheid.
Moslims moeten hun hele fysieke en emotionele zelf veranderen tijdens deze 30 lange dagen van vasten. Een typische dag van vasten begint met vroeg opstaan, rond 4:30 uur en samen een maaltijd delen, Sahur genaamd, voordat het vasten begint bij zonsopgang, rond 5:10 uur. Als de dageraad aanbreekt, wordt het eerste van de vijf dagelijkse gebeden, Fajr, aangeboden.
Tijdens de dag worden vastende moslims voortdurend gebombardeerd met boodschappen van hun maag dat het tijd is voor ontbijt, snack, lunch, enzovoort. En elke keer herinneren de Moslims zichzelf eraan dat zij vasten met het enige doel Allah te behagen en zijn barmhartigheid te zoeken. Het tweede en derde gebed verrichten zij respectievelijk in de vroege en late namiddag.
Het vasten helpt men te ervaren hoe een hongerig mens zich voelt en hoe het is om een lege maag te hebben. Het leert iemand te delen in het lijden van de minder bedeelden. Moslims geloven dat vasten leidt tot het waarderen van de gulle gaven van Allah, die gewoonlijk als vanzelfsprekend worden beschouwd – totdat ze worden gemist!
Gedurende de dag worden moslims aangemoedigd om zich in te spannen om de behoeftigen te helpen, zowel financieel als emotioneel. Sommigen geloven dat een beloning die tijdens deze maand wordt verdiend, 70 keer en meer wordt vermenigvuldigd. Om deze reden staat de Ramadan ook bekend als de maand van liefdadigheid en vrijgevigheid.
Vasten betekent voor een moslim niet alleen het zich onthouden van voedsel, maar ook het zich onthouden van alle ondeugden en kwaden die bewust of onbewust worden begaan. Men gelooft dat als men zich vrijwillig onthoudt van geoorloofd voedsel en seks, hij in een betere positie zal zijn om ongeoorloofde dingen en daden gedurende de rest van het jaar te vermijden.
Het verbreken van het dagelijks vasten
Het vasten wordt verbroken bij zonsondergang. De Profeet Mohammed heeft aanbevolen het vasten te verbreken met dadels. Moslims worden aangespoord anderen uit te nodigen om met hen het vasten te verbreken. Deze bijeenkomsten worden Iftar-feesten genoemd.
Na het verbreken van het vasten, en voor het avondeten, bidden de moslims het vierde van de vijf dagelijkse gebeden, dat het Maghrib-gebed wordt genoemd. Na het avondeten gaan de moslims naar hun gebedshuizen, moskeeën genaamd, om het Isha-gebed te bidden, het laatste van de vijf dagelijkse gebeden. De dag eindigt met een speciaal vrijwillig gebed, de Taraweeh, dat wordt aangeboden door de gemeente die de Koran reciteert, het heilige boek van de Islam.
De laatste 10 dagen van de Ramadan
De laatste tien dagen van de Ramadan worden als zeer gezegend beschouwd, vooral de 27e nacht die ook wel de ‘Nacht van de Macht’, of de ‘Nacht van het Lot’ wordt genoemd. Men gelooft dat in deze nacht de profeet Mohammed de eerste openbaring van de Koran ontving. Voor veel moslims wordt deze periode gekenmerkt door een verhoogde spirituele intensiteit en zij kunnen deze nachten doorbrengen met bidden en het reciteren van de Koran.
Na 30 dagen vasten wordt het einde van de maand Ramadan gevierd met een feestdag, die Eid-ul-Fitr wordt genoemd. Op deze dag komen de moslims op één plaats bijeen om een dankgebed te bidden. Het is traditioneel om nieuwe kleren te dragen, vrienden en familieleden te bezoeken, geschenken uit te wisselen, heerlijke gerechten te eten die voor deze gelegenheid zijn bereid, en geduldig te wachten op het volgende jaar.