Het is geen toeval dat er overal in Brazilië branden woeden, en het is geen toeval dat de branden dit jaar erger zijn dan vorig jaar. In feite zijn de branden in 2020 de ergste in de laatste tien jaar.

De wereld kijkt voor het tweede achtereenvolgende jaar met afgrijzen toe hoe historische bosbranden ’s werelds grootste tropische woud teisteren. In plaats van de branden te bestrijden, wakkert de Braziliaanse regering de vlammen aan door degenen die de branden aansteken aan te moedigen om hun agribusiness uit te breiden.

En wat erger is, de Amazone is niet het enige biome in Brazilië dat in brand staat. De Cerrado-savanne heeft dit jaar al meer dan 38.000 brandhaarden geregistreerd, en de Pantanal-wetlands, een biome dat rijk is aan biodiversiteit en waar het grootste aantal gevlekte jaguars leeft, heeft al 23% van zijn oppervlakte verwoest zien worden.

In de Amazone is vorig jaar meer dan 1 miljoen hectare bos verbrand, en de vernietiging zal niet stoppen tenzij we actie ondernemen.

De Braziliaanse president Jair Bolsonaro is misschien bereid om vitale ecosystemen in Brazilië op te offeren voor winst, maar de werkelijke kosten van het verlies van het bos zijn niet te overzien. Hoe meer branden er zijn, hoe verder we verwijderd raken van het overwinnen van de huidige klimaat-, gezondheids- en biodiversiteitscrises, en hoe groter het risico voor inheemse volkeren en traditionele wijsheid die het bos beschermt.

De branden in Brazilië zijn niet natuurlijk. Hebzuchtige en roekeloze mensen zijn de brandstichters. Maar wat zijn de redenen achter al deze vernielingen?

Het vlees op ons bord

Industriële landbouw is de grootste aanjager van ontbossing – de praktijk waarbij bossen worden gekapt om plaats te maken voor landbouw of begrazing – in de wereld. In Brazilië steken veeboeren en landjepiksters het Amazonegebied in brand om illegaal land vrij te maken en hun verwoestende handel uit te breiden. Naar schatting hebben veeboeren 80% van de ontbossing in het Braziliaanse Amazonegebied rechtstreeks veroorzaakt.

Land in Brazilië wordt niet alleen vernietigd om plaats te maken voor veeteelt. Hoewel ontbossing voor de productie van soja in het Braziliaanse Amazonegebied verboden is, is de Cerrado-savanne een gigantisch landbouwgebied voor soja geworden, dat zich uitbreidt tot een biome dat rijk is aan biodiversiteit en dat traditionele gemeenschappen die al generaties lang in het gebied wonen, bedreigt en verdrijft. De productie van soja houdt ook rechtstreeks verband met het vlees dat de wereld eet. 90% van alle soja die in de wereld wordt geproduceerd, is bestemd voor veevoeder. We verbouwen voedsel om voedsel te voeden.

Boswachters bedreigd

De vernietiging van de Amazone, de Cerrado en de Pantanal vindt niet alleen plaats op openbare grondgebieden. Inheemse volkeren strijden al generaties lang voor de bescherming van hun grondgebied en het bos, maar hun land wordt voortdurend binnengedrongen door landjepiksters, houtkappers en mijnwerkers. Deze invasies zijn een schending van de grondwettelijke rechten van de inheemse volken en een bedreiging voor hun leven. De Braziliaanse regering zou de rechten van de inheemse bevolking moeten beschermen, maar in plaats daarvan maakt ze de vernietiging mogelijk en verzwakt ze de federale agentschappen die als doel hebben om het land van de inheemse bevolking te bewaken en te beschermen.

De COVID-19 pandemie heeft een nieuwe bedreiging toegevoegd aan het leven van de inheemse bevolking. Met een sterftecijfer dat drie keer hoger ligt dan dat van de rest van de Braziliaanse bevolking, worden inheemse volken geconfronteerd met een nog grotere bedreiging, nu mijnwerkers en andere indringers het risico lopen de pandemie in hun gebieden binnen te brengen. Op 2 oktober was bij meer dan 34.000 inheemse volken COVID-19 vastgesteld, en in Brazilië zijn 837 mensen overleden. Inheemse gronden zijn een van de meest effectieve manieren om de bossen te beschermen. Nu indringers hun land in beslag nemen en de bevolking in gevaar wordt gebracht, dreigt de wereld de kennis te verliezen over hoe het beste voor het Amazonegebied kan worden gezorgd.

Een regering van leugens

Terwijl de vitale en onvervangbare biomen van Brazilië in brand staan en inheemse volken het hoofd moeten bieden aan een pandemie die wijdverspreid is over het hele land, ontkent de Braziliaanse regering beide crises. President Bolsonaro geeft er de voorkeur aan om NGO’s, inheemse volkeren en iedereen die zich tegen hem verzet, de schuld te geven en aan te vallen voor de branden die het bos teisteren en kiest ervoor om zinloze maatregelen te nemen om de verwoesting van het Amazonegebied tegen te gaan, zoals het sturen van het leger naar het bos en het afkondigen van een decreet om branden voor 120 dagen te verbieden. In plaats daarvan had de Braziliaanse regering de capaciteit van de federale agentschappen die het land al had, moeten handhaven, zodat de milieuwetten naar behoren konden worden gehandhaafd, en had zij moeten investeren in toezicht en handhaving.

In de tussentijd blijft het bos – en het lot van de wereld – in vlammen opgaan. In september overtrof Brazilië het grimmige record van bosbranden van 2019, het hoogste in 10 jaar. Dit is een gevolg van een regering die sinds dag één milieuwetten heeft afgebroken en de vernietiging door de agro-industrie en de mijnbouw mogelijk heeft gemaakt.

Waarom het Amazonegebied en andere ecosystemen belangrijk zijn

De vernietiging van het Amazonegebied is niet alleen een bedreiging voor de biodiversiteit en voor inheemse volkeren. Het Amazonegebied is het grootste regenwoud ter wereld en is van vitaal belang voor het stabiliseren van het klimaat op het continent. Het Amazonegebied is verantwoordelijk voor het genereren en aanvoeren van regen naar andere delen van Zuid-Amerika, zoals het zuidoosten van Brazilië, waar grote steden als São Paulo en Rio de Janeiro liggen. Zonder de Amazone zouden ernstige droogtes de regio kunnen verwoesten, met alle gevolgen van dien voor het leven van de dichtstbevolkte regio van het land.

De Amazone is ook van cruciaal belang voor de bestrijding van de wereldwijde klimaatcrisis. Het slaat een enorme hoeveelheid koolstofdioxide op, die in de atmosfeer vrijkomt wanneer het bos wordt verbrand. Meer koolstof in de atmosfeer betekent een warmer en droger klimaat, waardoor het land vatbaarder wordt voor verbranding. Het is een vicieuze cirkel die we niet kunnen laten voortduren.

Maar als we allemaal weten welke bedreiging de vernietiging van het Amazonegebied vormt voor de hele wereld, waarom zien we dan elk jaar meer en meer bosbranden? We kunnen niet toestaan dat wereldconcerns, gesteund door regeringen, onze toekomst op het spel blijven zetten voor geld in hun zakken. Van meer dodelijke overstromingen en droogtes tot orkanen en bosbranden, we zien nu al de gevolgen van de klimaatcrisis. We moeten allemaal samen in actie komen om de planeet te beschermen.

Sluit je aan bij de beweging om in actie te komen voor de Amazone.