Wanneer je een diepvriesmaaltijd pakt voor een snelle, bereidingsvrije maaltijd, sta je bij Clarence “Bob” Birdseye (1886-1956) in het krijt. De uitvinder was de pionier van de flash-freeze methode, die de diepvriesindustrie in een miljardenbedrijf veranderde. Bekijk enkele feiten over Birdseye’s leven die zijn genie als voedselvernieuwer onthullen en waarom we bijna van bevroren alligator konden genieten.

1. HIJ WAS EEN BONT HANDELAAR.

Zoals vele genieën had Birdseye zijn leven niet helemaal uitgestippeld. In de hoop bioloog te worden, schreef hij zich in 1910 in aan het Amherst College, maar kon zijn studie niet afmaken omdat het collegegeld te duur was. In plaats daarvan werd hij een veldnatuuronderzoeker voor de U.S. Biological Survey. In 1912 sloot hij zich aan bij een zes weken durende medische missie in Labrador, Canada. In zijn vrije tijd werkte hij daar in de bonthandel. Deze ervaring bleek een cruciaal keerpunt in Birdseye’s leven.

2. HIJ WAS GEÏNSPIREERD DOOR DE INUIT.

Tijdens de reis observeerde Birdseye hoe de Inuit hun eigen versie van flash-freezing uitvoerden. Na het vangen van vis, gebruikten ze een zorgvuldige balans van ijs en omgevingsfactoren om hun voedsel onmiddellijk te bevriezen zonder het te vernietigen. (De lucht was zo koud – soms wel -45°F – dat de gevangen vis in feite midden in de lucht bevroor). Toen de vis ontdooide, ontdekte Birdseye tot zijn vreugde dat hij nog steeds goed smaakte. Het verschil was dat langzaam ingevroren voedsel cel- en smaakvernietigende ijskristallen vormde, terwijl snel ingevroren (of “flash-frozen”) voedsel dat niet deed. Birdseye dacht dat hij dezelfde principes ook op andere voedingsmiddelen, zoals groenten, kon toepassen en keerde in 1917 naar de Verenigde Staten terug met de ambitie om een snelvriesmachine te ontwikkelen. Tegen 1923 experimenteerde hij met verschillende methoden in zijn keuken in de buitenwijken van New York City. Een ervan betrof konijnenvlees, snoepdozen en droogijs.

3. HIJ ONTWIKKELDE TWEE METHODEN VOOR SNELVRIJVROREN.

Gespitst op het repliceren van de Inuit-manier voor massaproductie, kwam Birdseye met twee nieuwe methoden voor het snel invriezen van voedsel. Met behulp van calciumchloride kon Birdseye metalen riemen koelen tot -45°F en het voedsel ertussen persen, waardoor het vriesproces werd versneld. Vervolgens verbeterde hij dit proces door holle metalen platen te gebruiken die gevuld waren met een koelmiddel op basis van ammoniak. Wanneer vlees en groenten tussen deze platen werden geperst, konden zij in 30 tot 90 minuten worden ingevroren.

4. DE MENSEN WAREN VOOR DIEPGEVROREN VIS.

Hoewel zijn vindingrijkheid uiteindelijk succesvol zou blijken, stonden de mensen aanvankelijk zeer wantrouwend tegenover diepgevroren zeevruchten. Consumenten hadden geen vergelijkingsmateriaal en wisten niet wat ze konden verwachten als het op smaak aankwam; spoorwegmaatschappijen en winkeleigenaren waren bang dat ze aansprakelijk zouden kunnen worden gesteld als ontdooid voedsel mensen ziek zou maken. Maar er was genoeg potentieel dat Birdseye zijn bedrijf, General Seafood Corporation, in 1929 aan Postum verkocht. (Postum veranderde later zijn naam in General Foods.)

5. HE SPEARHEADED THE ENTIRE FROZEN FOOD INDUSTRY.

Vóór Birdseye’s gepatenteerde methoden, bewaarde of at niemand echt diepvriesvoedsel (toen “frosted foods” genoemd) vanwege hun vreselijke smaak – het was zo schadelijk dat de staat New York zelfs verbood het te gebruiken om gevangenen te voeden. Om het grote publiek diepvriesproducten als een levensvatbaar marktproduct te doen aanvaarden, moest Birdseye, die na de verkoop nog steeds voor General Foods werkte, verpakkingen, diepvrieskisten en transportmethodes ontwikkelen. Het was een moeizaam proces met testmarkten en grootschalige verkoop, maar tegen 1944 vervoerden koelwagens Birdseye-producten (met het label Birds Eye) naar winkels in het hele land, en klanten namen ze mee naar huis om ze in hun pas gekochte diepvriezers op te slaan.

6. HIJ PROBEERDE ALLES IN TE VRIJGEN. EVEN ALLIGATORS.

Birdseye was bijna geobsedeerd door het vinden van de mogelijke grenzen aan het invriesproces van voedsel. Zwoegend in zijn fabriek in Gloucester, Massachusetts, experimenteerde Birdseye met bijna alles wat hij te pakken kon krijgen. Naast vis, vlees en groenten probeerde hij ook bruinvis, walvis, haai en een alligator in te vriezen.

7. HE REINVENTED THE PEA.

Terwijl hij bezig was zijn diepvriesimperium op te bouwen, had Birdseye een wezenlijk effect op het uiterlijk van één voedingsmiddel. Door groene erwten te blancheren alvorens ze in te vriezen, merkte Birdseye dat de groente een levendige groene kleur kreeg. De kleurrijke erwt werd al snel een hoofdbestanddeel van de diepvriesgroentemarkt.

8. HIJ VERANDERDE OOK DE TABAKINDUSTRIE.

Birdseye was voortdurend op zoek naar manieren om zijn flash-freezing productieproces te perfectioneren. Hij besefte dat bevroren voedselverpakkingen condensatie zouden ontwikkelen, en keek naar de Franse uitvinding, Cellofaan, om zijn vis in te pakken. Maar de verpakking zou desintegreren zodra het nat werd. Birdseye overtuigde de fabrikant van Cellofaan, DuPont, om een vochtbestendige versie te maken. Hij was de enige klant tot sigaren- en sigarettenfabrikanten zich realiseerden dat het materiaal hun producten droog zou houden.

9.

Birdseye stierf in 1956 op 69-jarige leeftijd, maar zijn leeftijd had zijn ambitie niet vertraagd. Op het moment van zijn dood hoopte hij een proces te perfectioneren waarmee suikerriet kon worden omgezet in pulp voor papier. Vandaag bevolken zijn Birds Eye producten nog steeds bijna elke diepvriesafdeling van elke supermarkt in het land.