Tussen Zac Efron in die Ted Bundy-film en Darren Criss in de rol van Andrew Cunanan – om nog maar te zwijgen van Evan Peters die een handvol beruchte sekteleiders speelt in American Horror Story – is er de laatste tijd een overvloed aan knappe kerels die vreselijke criminelen spelen. Hollywood blijft Hollywood, maar wat betekent dit voor jou, de persoon die zich plotseling aangetrokken voelt tot Taylor Kitsch in David Koresh-dracht terwijl je gewoon probeert te genieten van een leuke avond tv-kijken? Hou je…van criminelen? Volgens deskundigen, waarschijnlijk niet, maar voor het nageslacht, lees deze hybristofilie explainer om zeker te zijn.
Wat is hybristofilie?
Hybristofilie is een vorm van parafilie waarbij iemand “seksueel opgewonden raakt van iemand anders die een aanstootgevende of gewelddadige daad begaat”, zegt Katherine Ramsland, PhD, hoogleraar forensische psychologie aan de DeSales University en auteur van het boek Confession of a Serial Killer: The Untold Story of Dennis Rader, the BTK Killer. Volgens de definitie van Merriam-Webster is parafilie “een patroon van terugkerende seksueel opwindende mentale beelden of gedrag waarbij ongewone en vooral sociaal onaanvaardbare seksuele praktijken betrokken zijn”. Meer algemeen besproken soorten parafilie zijn dingen als pedofilie, zoöfilie, en objectofilie.
Omdat de toegang tot beruchte misdadigers vrij beperkt is, kan hybristofilie zich manifesteren als relaties die onderhouden worden via brieven die verstuurd en ontvangen worden terwijl de misdadiger in de gevangenis zit. Maar voor alle duidelijkheid, het is alleen hybristofilie als de niet-criminele partij daadwerkelijk wordt opgewonden door het idee dat de crimineel een moord of iets dergelijks pleegt – gewoon een brief schrijven aan een gevangene of contact houden met iemand die je al kent, telt niet.
Hoe vaak komt het voor?
Niemand weet het zeker, maar het komt zeker niet zo vaak voor. “Er is geen empirisch onderzoek,” zegt Louis B. Schlesinger, PhD, een professor in de forensische psychologie aan het John Jay College. “Er zijn case reports van deze individuen, er wordt over gesproken, maar echt geen empirisch onderzoek vanuit een wetenschappelijk perspectief.” In die verslagen gaat het meestal om gevallen waarin vrouwen zich aangetrokken voelen tot mannelijke criminelen en niet andersom. “De populatie vrouwelijke gevangenen is zoveel kleiner dan die van mannelijke,” zegt Dr. Schlesinger, “en vrouwen plegen geen seksuele moorden en dit soort buitengewone dingen.”
Sheila Isenberg, journaliste en auteur van Women Who Love Men Who Kill, wijst op het geval Veronica Compton als één voorbeeld van een vrouwelijke crimineel die een mannelijke aanbidder had, maar ook dat begon andersom. Compton had een relatie met Kenneth Bianchi, een van de Hillside Wurgers, en ging naar de gevangenis voor een poging tot het plegen van een copycat moord. Terwijl ze in de gevangenis zat, trouwde ze met een professor en samen kregen ze een kind.
En waarom gebeurt het?
“Mensen willen dicht bij de bekendheid ervan zijn,” legt Dr. Ramsland uit. “Ze krijgen ook het gevoel dat ze speciaal zijn voor de persoon, zodat als de persoon ontsnapt hij of zij geen kwaad zou doen… dus er zit ook een beetje narcisme in. Maar in de eerste plaats is het idee dat ze dicht bij een gewelddadig persoon willen komen, zodat ze ofwel kunnen deelnemen aan een fantasieleven waarin ze betrokken zijn of daadwerkelijk partners met hen worden.” Dr. Schlesinger merkt ook op dat sommige mensen geloven dat het te maken heeft met het feit dat een opgesloten vriendje de voorkeur verdient in de zin dat hij je niet kan bedriegen – “de vrouw zal altijd weten waar haar vriendje is” – maar zowel hij als Dr. Ramsland benadrukken dat het moeilijk te zeggen is bij gebrek aan onderzoek.
Isenberg, heeft echter een andere theorie. Ze is het ermee eens dat mensen die betrokken zijn bij beruchte criminelen genieten van de bekendheid, maar ze gelooft niet dat het seksueel is – ze denkt gewoon dat ze beroemd willen zijn. “Het is een verlangen naar roem en bekendheid,” zegt ze. Deze vrouwen gaan er niet op in en zeggen: ‘Goh, ik wil beroemd zijn.’ Het is onbewust. Ze willen opgemerkt worden. Ze willen belangrijk zijn, zoals wij allemaal.” Isenberg merkt ook op dat ze meer dan drie dozijn vrouwen interviewde voor Women Who Love Men Who Kill, en “ieder van hen” had geleden onder een vorm van misbruik in hun leven. “Ik weet dat het raar en contra-intuïtief klinkt, maar een man achter de tralies kan je geen pijn doen,” legt ze uit, “dus hij is veilig.”
Hoe verschilt het van, zeg, een toevallige interesse in true-crime tv-programma’s?
Als je niet seksueel geprikkeld wordt door het zien van een misdaad, dan heb je waarschijnlijk geen hybristofilie. “Het verschil tussen iemand die gewoon naar elk van deze shows kijkt die uitkomt en iemand die er volledig aan verslaafd is, is obsessie,” zegt Dr. Ramsland. “Kun je opstaan en iets anders gaan doen of er een missen? Dan ben je er waarschijnlijk niet door geobsedeerd. Maar als je je hele leven vormt rond het zien van deze shows en ze binging en keer op keer kijkt en je identificeert met de mensen erin, dan ben je nu in een obsessieve modus. Maar nogmaals, dat is niet noodzakelijk seksueel. Als het tot het punt komt waar het seksueel opwindend is, en vooral als het het enige is in je leven dat seksueel opwindend is, nu heb je een parafilie … een parafilie gaat echt over niet alleen, ‘Dit is een van de vele dingen die een persoon seksueel doet. Dit is hun primaire opwindingsprikkel.”
En hoe verschilt het van het volgen van een sekteleider?
Opnieuw, het is de kwestie van seksuele opwinding. “Er zijn mensen die betoverend zijn, charismatische mensen die hun verbale vaardigheden gebruiken om bijna een trance-achtig gevoel bij hun volgelingen te creëren, en dat hoeft niet per se neer te komen op een parafilie,” zegt Dr. Ramsland. “Het is niet noodzakelijk seksueel voor die mensen.”
Volgt Dr. Schlesinger: ” Jim Jones of David Koresh, er is een echte relatie. Je hebt interactie met de persoon. De persoon is niet opgesloten. Hij is daar…veel van deze mensen zoeken naar mannen waar er geen echte relatie is in termen van contact omdat de man niet beschikbaar is. Hij zit opgesloten.”
Hoeveel lijkt Zac Efron eigenlijk op Ted Bundy?
“Hij is zo niet Ted Bundy,” zegt Dr. Ramsland.
Volg Eliza op Twitter en Cosmo Celeb op Facebook.