Laatst bijgewerkt: Juni 2017
- Inleiding
- Wetgeving, beleid, praktijken
- Detentie-infrastructuur
- PDF-versie van Profiel 2017
Inleiding
De Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië (FYROM) grenst in het zuiden aan Griekenland, in het oosten aan Bulgarije, in het westen aan Albanië en in het noorden aan Kosovo en Servië. In het verleden was de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië een belangrijk land van herkomst voor vluchtelingen, maar nu wordt het door de migratie-instanties van de EU beschouwd als een belangrijk doorreisland. De Westelijke Balkanroute die door de FYROM loopt, is een van de belangrijkste migratieroutes naar de Europese Unie. In 2015 zijn ruwweg een miljoen mensen door het land gereisd. Door de sluiting van de Balkanroute in maart 2016 strandden zo’n 1.200 migranten en asielzoekers in Macedonië. In oktober 2016 verlengde de regering de in 2015 ingevoerde noodtoestand, die voorziet in patrouilles van de militaire politie langs de grens. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de politie in 2016 meer dan 25.000 illegale inreispogingen vanuit Griekenland “voorkomen” – een eufemisme voor “pushbacks”.
Pogingen van de autoriteiten om de stromen in te dammen, bleken grotendeels ineffectief tot de invoering van wijzigingen in de asielwet in juni 2015 en de oprichting van een “humanitaire corridor” in augustus 2015. In de maanden voorafgaand aan deze wijzigingen beschouwden ambtenaren nieuwkomers als “gesmokkelde” mensen, wat leidde tot een sterke toename van het aantal aanhoudingen. Volgens een nieuwe wet op het strafprocesrecht moeten gesmokkelde mensen in detentie blijven totdat zij voor de rechter getuigenis afleggen tegen hun vermeende smokkelaars. Uit officiële statistieken van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat in 2015 1 346 mensen werden vastgehouden in het enige officiële detentiecentrum van het land. Na de invoering van de corridor daalden de aantallen die in het centrum werden gerapporteerd aanzienlijk, in totaal minder dan 400 in 2016.
Het aantal gedetineerden in het land bleef laag, zo niet stabiel, variërend tussen 30-35 gedetineerden, in de periode medio 2015 tot medio 2016. De sluiting van de corridor begin 2016 viel samen met meer push-backs aan de zuidgrens, die lijken te hebben bijgedragen tot het laag houden van het aantal gedetineerden, zelfs toen meer mensen zich tot smokkelaars wendden om hen te helpen het land over te steken. In plaats van mensen vanaf de zuidgrens naar Skopje te brengen, begonnen grenswachten vluchtelingen vast te houden in ad hoc “transit”-kampen, waar mensen naar verluidt worden teruggeduwd naar Griekenland. Er zijn berichten dat de ad-hockampen zullen worden gesloten, maar medio 2017 kon het Global Detention Project niet verifiëren wanneer dit zou plaatsvinden.
Vluchtelingen uit de Kosovo-oorlog verblijven ook nog steeds in de FYROM, van wie sommigen – vooral Roma-families – naast een asielzoekerscentrum in de gemeente Vizbegovo in de buitenwijken van Skopje wonen. Bovendien zijn de laatste jaren veel etnische Macedoniërs, Albanezen en Walachen van elders in Europa naar de FYROM teruggekeerd nadat zij geen asiel hadden gekregen.
Het systeem van vreemdelingenbewaring van de FYROM had tot voor kort niet veel aandacht gekregen. Tot 2014, toen het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT) voor het eerst een bezoek bracht aan het opvangcentrum voor buitenlanders, hebben geen internationale of nationale mensenrechtenorganen verslag uitgebracht over de enige detentiefaciliteit van het land. Sinds het begin van de recente uitdagingen op het gebied van migratie en vluchtelingen zijn verschillende ngo’s en internationale mensenrechtenorganen begonnen met het doorlichten van het systeem en het rapporteren over problemen.
WETGEVING, BELEID, PRAKTIJKEN
Kernnormen. De vreemdelingenwet (Законот за странци, 2006) en de wet op de grenscontrole (законот за гранична контрола, 2011) vormen het rechtskader voor vreemdelingenbewaring in de FYROM.
Het “Voorschrift voor het opvangcentrum voor vreemdelingen” (куќниот ред на Прифатниот центар, of Huisregels van het detentiecentrum) vult het wettelijke mandaat voor het detentiecentrum aan en bevat voorschriften voor de werking. De wet inzake asiel en tijdelijke bescherming (законот за азил и привремена заштита, 2003) regelt het asielsysteem en de bepaling van de vluchtelingenstatus, alsook bepalingen inzake de plaatsen van huisvesting van asielzoekers.
Gronden voor detentie. Krachtens artikel 13 van de wet op de grenscontrole kan een persoon maximaal 24 uur worden vastgehouden om grenscontroleprocedures mogelijk te maken. Krachtens artikel 108 van de vreemdelingenwet kan het ministerie van Binnenlandse Zaken een persoon maximaal 24 uur in bewaring houden om zijn uitzetting te bewerkstelligen. Een buitenlander kan worden vastgehouden totdat de redenen voor zijn uitwijzing van het grondgebied van de Republiek Macedonië ophouden te bestaan, maar niet langer dan 12 maanden. Volgens artikel 132 kan een persoon die weigert of niet in staat is zijn identiteit te bewijzen, in bewaring worden gesteld met het oog op de vaststelling van zijn identiteit. Indien de vreemdeling weigert of niet in staat is zijn identiteit te bewijzen, kunnen de bevoegde ambtenaren van het ministerie van Binnenlandse Zaken hem met het oog op de vaststelling van zijn identiteit in hechtenis nemen voor een periode van ten hoogste 12 uur.
Duur van de hechtenis. Voor administratieve doeleinden (Wet op de grensbewaking, artikel 13) of met het oog op een onmiddellijke uitzetting (Vreemdelingenwet, artikel 108) kunnen vreemdelingen tijdelijk worden vastgehouden voor een periode van niet langer dan 24 uur. Voor perioden die deze duur overschrijden, moeten bewaringsbevelen worden afgegeven. Artikel 109 van de vreemdelingenwet bepaalt dat niemand langer dan 12 maanden in bewaring mag worden gehouden. In een verslag van MYLA uit 2016 wordt een geval aangehaald van een persoon die 301 dagen (meer dan 10 maanden) werd vastgehouden. In hetzelfde rapport staat dat de gemiddelde duur van de detentie in 2016 38 dagen was. Het ministerie van Binnenlandse Zaken gaf in 2015 aan dat het land de maximale duur zou inkorten tot zes maanden, maar dit is nog niet goedgekeurd.
Asielzoekers. De vreemdelingenwet stelt asielzoekers vrij van immigratiecontrolemaatregelen. Er zijn echter berichten dat mensen worden vastgehouden nadat zij een asielverzoek hebben ingediend. Potentiële asielzoekers zijn in het detentiecentrum vastgehouden wanneer een rechtbank hen als getuigen in andere zaken beschouwt. Mensenrechtenorganisaties hebben deze praktijk herhaaldelijk bekritiseerd. In de vreemdelingenwet wordt niet gespecificeerd of erkende vluchtelingen in hechtenis kunnen worden genomen. Er is ook geen regelgeving in de nationale wetgeving die de rechten van staatlozen waarborgt.
Begin april 2016 heeft de Nationale Vergadering amendementen aangenomen op de wet inzake asiel en tijdelijke bescherming. Deze amendementen hadden betrekking op twee kwesties: gezinshereniging en het concept van veilig derde land. De amendementen introduceerden een nieuw artikel als aanvulling op het reeds bestaande begrip veilig derde land, waarin wordt bepaald dat asielzoekers kunnen worden teruggestuurd naar een veilig derde land zonder hun asielverzoeken inhoudelijk te beoordelen als zij het land zijn binnengekomen vanuit een EU-, NAVO- of EVA-lidstaat die het Vluchtelingenverdrag van 1951 en het EVRM heeft geratificeerd en ten uitvoer legt en een asielprocedure overeenkomstig het verdrag heeft. Dit betekent dat alleen een landoversteek vanuit Kosovo een legitieme overtocht is.
Kinderen en slachtoffers van mensenhandel. Er zijn geen bepalingen die de detentie van minderjarigen (begeleid of niet-begeleid), bejaarden, vrouwen of slachtoffers van mensenhandel verbieden. Hoewel aan minderjarigen die geen asiel zoeken een wettelijke voogd moet worden toegewezen en de respectieve ambassade of consulaire post moet worden ingelicht, worden zij toch in hechtenis genomen. Volgens de officiële statistieken werden in 2016 22 kinderen (waarvan vier niet-begeleide) in het officiële detentiecentrum vastgehouden, tegenover 251 (22 niet-begeleide) in 2015. De wet bepaalt dat kinderen in een aparte afdeling van het detentiecentrum moeten worden geplaatst. Waarnemers die het centrum hebben bezocht, hebben echter benadrukt dat deze scheiding in de praktijk niet wordt toegepast. In deze verslagen wordt ook benadrukt dat kinderen niet op de hoogte zijn van hun rechten op wettelijke voogdij.
De vreemdelingenwet bepaalt dat potentiële slachtoffers van mensenhandel maximaal twee maanden in detentie kunnen worden geplaatst. Zij worden verondersteld in een apart deel van het detentiecentrum te worden geplaatst. In tegenstelling tot deze bepalingen stelde het CPT echter vast dat “slachtoffers van mensenhandel werden gemengd met de rest van de gedetineerdenpopulatie” en in hechtenis werden genomen om redenen die verband hielden met de vervolging van vermeende smokkelaars.
Procedurele waarborgen en toegang tot gedetineerden. Het recht om in kennis te worden gesteld van de redenen van detentie lijkt in de praktijk niet te worden geëerbiedigd. Volgens de Macedonian Young Lawyers Association (MYLA) heeft zij tijdens interviews met gedetineerden in 2016 vastgesteld dat bijna geen van de gedetineerden te horen had gekregen dat zij om immigratiegerelateerde redenen werden vastgehouden. In plaats daarvan “werd hen door de politie verteld dat ze in detentie worden gehouden omdat de rechtbank hun aanwezigheid nodig heeft in de strafprocedure tegen de migrantensmokkelaars.”
Vertalingen van detentiebevelen en aanverwante documenten zijn niet beschikbaar en de meeste gedetineerden kunnen ze niet begrijpen. Bovendien zijn de procedures in het detentiecentrum slechts op enkele borden langs de muren aangegeven.
De toegang tot juridische bijstand wordt gewaarborgd door de vreemdelingenwet. Tot vrij recent lijkt deze toegang echter beperkt of onbestaande te zijn geweest. Volgens het CPT bleek ten tijde van zijn bezoek in 2014 “dat de wetgeving niet voorzag in een automatische toetsing van de detentie. De overgrote meerderheid van de gedetineerden met wie de CPT-delegatie had gesproken, had in geen enkele fase van hun procedure toegang tot rechtsbijstand.”
Hoewel de wet gedetineerden het recht geeft om in beroep te gaan tegen detentiebeslissingen, zijn er zorgen over de doeltreffendheid van dit proces. MYLA meldde in 2016 dat gedetineerden in de eerste helft van dat jaar geen kopieën kregen van hun detentiebeslissingen en alleen een bevestiging kregen van persoonlijke voorwerpen die in het detentiecentrum in beslag waren genomen. “Na tussenkomst van MYLA en de Ombudsman … kregen alle gedetineerden kopieën van hun detentiebesluiten. … Het bleef echter problematisch dat de personen niet in staat waren om de inhoud van het document te begrijpen, noch dat zij naar behoren waren geïnformeerd over het recht op wettelijke vertegenwoordiging en het recht op beroep.”
Gedetineerden hebben recht op consulaire bijstand en de regering beweert dat er “regelmatig bezoeken zijn van vertegenwoordigers van buitenlandse ambassades.” Volgens het CPT heeft zijn delegatie echter “een aantal gedetineerden ontmoet die beweerden dat zij geen toestemming hadden gekregen om een derde van hun situatie op de hoogte te stellen. In sommige gevallen konden personen weken en zelfs maandenlang een familielid of een consulaire vertegenwoordiger niet op de hoogte brengen.”
Hoewel gedetineerden tijdens hun detentie asiel kunnen aanvragen, worden zij naar verluidt vaak niet voldoende geïnformeerd over hun rechten. In zijn jaarverslag van 2014 verklaarde de Ombudsman dat hij “is opgetreden naar aanleiding van een klacht van personen die in het opvangcentrum voor buitenlanders zijn ondergebracht en daarbij te horen kreeg dat deze mensen hun recht op asiel en het recht op bezoek en contact met familie niet mogen uitoefenen, totdat de door opsporings- en gerechtelijke autoriteiten beheerde procedures waarin zij een hoedanigheid van getuigen hadden, aan de gang zijn.” In 2016 kon MYLA 68 gedetineerden helpen met asielprocedures. De gedetineerden krijgen echter nog steeds pas toegang tot asiel als de redenen voor detentie ophouden te bestaan.
Er is beperkte toegang tot gedetineerden. In 2016 werden de bezoeken het vaakst afgelegd door MYLA. De Nationale Ombudsman legt jaarlijks meerdere bezoeken af en UNHCR meldt dat het toegang heeft tot gedetineerden. Tal van andere groepen is de toegang tot gedetineerden ontzegd, met name HRW en Macedonian Helsinki Committee.
Hoewel de Ombudsman heeft opgemerkt dat gedetineerden klachten hebben ingediend, hebben andere bronnen aangegeven dat dit recht in de praktijk wordt beknot. In zijn rapport van 2015 zei HRW dat formele klachten niet werden ingediend omdat er een “gebrek aan kennis was hoe dit te doen en bij wie, angst voor represailles, en angst om de relaties met bewakers in gevaar te brengen en eventuele minimale voordelen die goede relaties boden te verliezen (bijvoorbeeld naar buiten kunnen gaan voor frisse lucht).” Een voormalige bewaker die getuige was van mishandeling vertelde HRW dat “er niemand is om aangifte te doen en dat het ook niets zou veranderen.”
Er lijkt geen bewijs te zijn dat aangeeft of mensen schadeloos zijn gesteld in gevallen van onwettige detentie. Bovendien hebben sommige gedetineerden beweerd dat hun identiteitsbewijzen na afloop van hun detentie niet werden teruggegeven.
Criminalisering. De artikelen 153 en 154 van de vreemdelingenwet voorzien in boetes tot 1.000 euro voor vreemdelingen die de immigratieprocedures overtreden, inclusief het binnenkomen van het land zonder toestemming. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft verklaard dat ambtenaren zelden aandringen op de betaling van boetes.
Aangewezen plaatsen van detentie, detentie-autoriteiten, regelgeving. De vreemdelingenwet bepaalt dat het “opvangcentrum voor vreemdelingen” voor detentiedoeleinden wordt gebruikt, maar geeft geen bijzonderheden over de locatie of de werking. Andere detentiecentra, zoals politiebureaus, kunnen mensen niet langer dan 24 uur vasthouden om redenen die verband houden met immigratie.
De wet geeft specifieke rechtshandhavingsinstanties niet de bevoegdheid om mensen te arresteren of vast te houden om redenen die verband houden met immigratie. In de praktijk houden de politie, de grenswacht en het leger migranten en asielzoekers aan. Het ministerie van Binnenlandse Zaken, de officiële detentie-instantie, plaatst de operaties van het detentiecentrum onder controle van de politie.
Trends en statistieken. Hoewel het ministerie van Binnenlandse Zaken wettelijk verplicht is een gegevensbank over migratie-indicatoren bij te houden, zijn er weinig publiekelijk beschikbare gegevens. Er lijkt geen samenhangende reeks statistieken beschikbaar te zijn over gedetineerde immigranten of over de kosten van detentieoperaties. Uit de laatste beschikbare cijfers van MYLA blijkt dat in 2016 niet minder dan 438 personen in bewaring werden gesteld, met een gemiddelde van 20-30 personen die op enig moment in het jaar in bewaring werden gesteld. Dit is echter niet gebaseerd op systematische gegevensverzameling. Eerder door HRW en het CPT gerapporteerde aantallen bieden slechts momentopnamen op een bepaald moment.
DETENTIEINFRASTRUCTUUR
Er is slechts één officieel detentiecentrum in de FYROM, het “Opvangcentrum voor buitenlanders” (Прифатниот центар за странци) in Gazi Baba. Het centrum is een speciale detentiefaciliteit voor immigranten die wordt beheerd door de politie onder het gezag van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Er lijken geen andere officiële detentiecentra te zijn die langdurig worden vastgehouden, hoewel tal van faciliteiten worden gebruikt om niet-staatsburgers voor zeer korte perioden vast te houden, waaronder politiebureaus en controlekamers op luchthavens. Er zijn echter een aantal ad-hocdetentiecentra in de buurt van de grenzen van Macedonië, de zogenaamde “transitcentra”.” Er zijn berichten dat deze ad hoc kampen zouden worden gesloten, maar medio 2017 kon het Global Detention Project niet verifiëren wanneer dit zou plaatsvinden.
Gazi Baba. De gespecialiseerde detentiefaciliteit Gazi Baba is een voormalige kleuterschool gelegen in een buitenwijk van Skopje. Officieel heet het “Opvangcentrum voor Vreemdelingen”, maar de faciliteit wordt gewoonlijk aangeduid met de naam van de buitenwijk waarin zij is gelegen. Het werd geopend in 2007, hoewel het gebouw dateert uit het begin van de jaren 1990. Volgens bronnen werd het gebouw in 1993-1994 gebruikt als tijdelijk onderkomen voor Bosnische vluchtelingen en werd het eind jaren negentig gebruikt als opvangcentrum voor slachtoffers van mensenhandel. Sinds het als detentiecentrum in gebruik is genomen, is er weinig nationaal of internationaal toezicht op geweest. Tot 2014 waren er geen publiek beschikbare rapporten over de faciliteit. Hoewel er geen officieel verslag is over de capaciteit, wordt deze in onofficiële verslagen geschat op 80-100 personen. Er zijn talloze meldingen van politiegeweld in de faciliteit.
In het begin van 2015, toen steeds grotere aantallen vluchtelingen door Macedonië probeerden te komen, schoot de gedetineerdenpopulatie in Gazi Baba omhoog. Op het hoogtepunt werden er naar verluidt zo’n 400 mensen vastgehouden in het gebouw, vijf keer de veronderstelde capaciteit. Toen delegaties van Human Rights Watch en advocatengroepen in de zomer van 2015 het detentiecentrum bezochten, werd hen geen contact toegestaan met de gedetineerden. Het enige doel van de bezoeken was om de capaciteiten van het centrum aan te tonen. Ambtenaren verwierpen destijds berichten over ernstige overbevolking en beweerden dat er op elk moment niet meer dan 250 mensen werden vastgehouden.
Gegeven aan de toenemende nationale en internationale druk, werd het detentiecentrum in de zomer van 2015 tijdelijk gesloten. De autoriteiten beweerden dat de tijdelijke sluiting louter het gevolg was van een beleidswijziging, aangezien de wet inzake asiel en tijdelijke bescherming werd gewijzigd om de 72-uurs doorreis door het land mogelijk te maken. Het centrum heropende echter slechts enkele maanden na te zijn gesloten.
De meest recente beschikbare rapporten van de Ombudsman, het CPT, en HRW geven details over de omstandigheden van detentie in 2014 en 2015. Hoewel er sinds het verschijnen van deze rapporten renovaties hebben plaatsgevonden in de faciliteit, geven de in deze rapporten beschreven omstandigheden een aantal algemene conclusies. De faciliteit is bekritiseerd omdat het slechte hygiënische normen heeft en niet kan worden gekwalificeerd als een waardig onderkomen. Volgens het CPT: “De gehele inrichting bood uiterst slechte detentieomstandigheden wat betreft de staat van onderhoud en het niveau van hygiëne. In een kamer van 22 m2 van de eenheid voor mannelijke gevangenen, die geen toegang heeft tot daglicht en ventilatie, werden drie kinderen en tien volwassenen ondergebracht, van wie de meesten rookten. Het basismeubilair, zoals metalen kasten, stoelen en tafels, televisietoestellen en elektrische lampen, alsmede de ramen en de muren, waren ernstig beschadigd of vervallen en al maanden niet meer gerepareerd. De afsluitbare ruimte waarover de gedetineerden konden beschikken was beperkt tot één kast voor ongeveer 20 vreemdelingen in de detentie-eenheid voor mannen. Verder werd niet systematisch bestek aan de gedetineerden verstrekt.”
Het CPT stelde ook vast dat de voorzieningen verwaarloosd waren: “De drie sanitaire voorzieningen van de mannelijke bewaringseenheid hadden alle drie kapotte toiletten en douchekoppen en slecht functionerende boilers. In totaal deelden ongeveer 162 gedetineerden (waaronder 13 niet-begeleide minderjarigen) in totaal drie douches en vier toiletten die naar behoren functioneerden in de mannelijke detentie-eenheid van het centrum.”
Onafhankelijke waarnemers meldden herhaaldelijk dat de faciliteit gedurende 2014 en 2015 voortdurend overbevolkt was. Het “aantal bedden (…) was beperkt tot 60 voor een totaal van 162 gedetineerden, van wie de meesten gedwongen waren om op matrassen of direct op de vloer te slapen, vaak op geïmproviseerde locaties zoals trappen en gangen grenzend aan de sanitaire voorzieningen.” Er werd niet voldaan aan basisbehoeften zoals licht en activiteiten en speciale huisvestingsbehoeften voor gezinnen, niet-begeleide minderjarigen en slachtoffers van mensenhandel, die zijn vastgesteld in het reglement van het detentiecentrum. Er waren ook weinig contacten met de buitenwereld, een probleem dat nog verergerd werd door het gebrek aan toegang tot telefoons. “Telefoongesprekken werden zelden toegestaan door het personeel en bij problemen met de verbinding met het land van herkomst werden herhaalde pogingen niet toegestaan. Bovendien werden de mobiele telefoons van de gedetineerden afgenomen bij hun opname”. Er is gerapporteerd dat het voedsel schaars is, dat het onveranderlijk is (elke dag dezelfde producten) en dat mensen in elkaar zijn geslagen omdat ze om extra blikjes of extra artikelen vroegen. Sommige gedetineerden meldden ernstige gevolgen voor hun fysieke en mentale welzijn als gevolg van de omstandigheden in het centrum.
MYLA heeft gerapporteerd over de omstandigheden op basis van meer recente bezoeken aan de faciliteit. Enige verbetering werd geconstateerd in juni 2016, toen gedetineerde vrouwen verklaarden dat zij soms een uur in het centrum mogen rondlopen in aanwezigheid van een politieagent. Dit recht is vastgelegd in de huisregels, maar het is in de meeste gevallen niet naar behoren gerespecteerd. MYLA meldt dat telefoongesprekken gemiddeld om de 7-10 dagen zijn toegestaan. MYLA verklaart ook dat gedetineerden tijdens recente ondervragingen niet hebben geklaagd over politiegeweld. Naar verluidt zijn sommige gedetineerden echter bang om te praten over de behandeling in detentie. In het HRW-verslag wordt gewezen op het genderspecifieke karakter van het politiegeweld dat in het centrum wordt gebruikt. De verstrekking van voedsel, hygiëne, medische hulp en sociaal en juridisch advies lijkt niet te zijn verbeterd.
“Doorgangscentra” in Gevgelija en Tabanovce. Begin 2016 breidde de FYROM haar detentiecapaciteit uit toen zij mensen van hun vrijheid begon te beroven in een ad hoc “transitcentrum” in het zuiden van het land; daarnaast begon zij mensen onder te brengen in een niet-beveiligd transitcentrum in het noorden, in Tabanovce. Deze operaties zijn niet bij wet geregeld. Deze centra waren oorspronkelijk gebouwd om de doorreis van vluchtelingen tijdens de grensspanningen in 2014-2016 te ondersteunen. Toch zijn het sinds maart 2016 halfopen of gesloten detentiecentra geworden. Na de officiële hersluiting van de grenzen met Servië en Griekenland zijn ongeveer 1.500 mensen gestrand in het noordelijke kamp van Tabanovce en nog eens 200 in de zuidelijke faciliteit in Gevgelija. Deze mensen hebben geen toegang tot legale wegen om enige vorm van status op te eisen.
De twee centra werken zeer verschillend: Tabanovce werkt grotendeels als een open, niet-beveiligde faciliteit, waar mensen sterk worden aangemoedigd het kamp niet te verlaten, maar waar men heeft gezien dat ze het kamp naar believen verlieten en binnenkwamen. Hoewel de poorten van het centrum overdag nooit gesloten zijn, zijn de mensen bang om het centrum te verlaten uit vrees dat zij er niet meer in mogen.
In het zuidelijker gelegen centrum in Gevgelija, dat het “Vinojug”-doorgangscentrum wordt genoemd, mogen de mensen het kamp niet verlaten. Dit lijkt een arbitraire beslissing van de kampleiding te zijn. Sommige mensen zitten al bijna een jaar in de inrichting zonder enige status, zonder lopende asielzaken en zonder middelen om de detentie aan te vechten. Sommige gedetineerden hebben zich laten deporteren naar Griekenland.
Het Global Detention Project wil David Scheuing bedanken voor zijn hulp bij het onderzoeken en opstellen van dit profiel. Het GDP wil ook zijn erkentelijkheid betuigen voor het nuttige commentaar en de suggesties die wij hebben ontvangen van de Macedonian Young Lawyers Association.
Frontex, Westelijke Balkanroute, 2017, http://frontex.europa.eu/trends-and-routes/western-balkan-route/
Bodo Weber, “The EU-Turkey Refugee Deal and the Not Quite Closed Balkan Route,” Friedrich Ebert Stiftung, juni 2017, http://library.fes.de/pdf-files/bueros/sarajevo/13436.pdf
Macedonian Young Lawyers Association, “Irregular Migration in Macedonia in Numbers: Official Statistics Provided to the Macedonian Young Lawyers Association by the Ministry of Interior,” juni 2017, http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2017/06/IRREGULAR-MIGRATION-IN-MACEDONIA-IN-NUMBERS-2-2.png
Macedonian Young Lawyers Association, “Irregular Migration in Macedonia in Numbers: Official Statistics Provided to the Macedonian Young Lawyers Association by the Ministry of Interior,” juni 2017, http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2017/06/IRREGULAR-MIGRATION-IN-MACEDONIA-IN-NUMBERS-2-2.png
Macedonian Young Lawyers Association, “Irregular Migration in Macedonia in Numbers: Official Statistics Provided to the Macedonian Young Lawyers Association by the Ministry of Interior,” juni 2017, http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2017/06/IRREGULAR-MIGRATION-IN-MACEDONIA-IN-NUMBERS-2-2.png
European Center for Constitutional and Human Rights, september 2016, Case Report, Push-backs at the Greek-Macedonian border violating human rights; en MYLA (2016): Jaarverslag over immigratiedetentie in Macedonië. Online op: <http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2016/09/MYLA-2016-Report-on-Immigration-Detention-in-Macedonia.pdf> blz. 2: “Niet alle personen uit de groepen werden echter gedetineerd in het opvangcentrum voor buitenlanders. Specifiek werden van de 39 groepen 553 personen teruggestuurd naar Griekenland, en slechts 100 (15,31%) werden vastgehouden.”
Patrick Kingsley, “Tienduizenden migreren door Balkan sinds route dichtverklaard,” Thee Guardian, 30 augustus, 2016, https://www.theguardian.com/world/2016/aug/30/tens-of-thousands-migrate-through-balkans-since-route-declared-shut.
David Scheuing, Interview met mensenrechtenadviseur bij het VN-landenteam, 27/9/2016.
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” dat het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014 heeft gebracht, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0
Versies van de juridische documenten zijn te verkrijgen bij Pravo MK, Databank over Macedonisch recht,
http://pravo.org.mk/. Zie ook het Staatsblad van de Republiek Macedonië, www.slvesnik.com.mk/. Alternatieve bron voor vertaalde, maar soms verouderde versies van de wetten beschikbaar op http://www.ecoi.net/macedonia-former-yugoslav-republic/nationallaw
Staatsblad van de Republiek Macedonië, nr. 35/2006, laatste wijziging: 31.08.2015.
Staatsblad van de Republiek Macedonië, nr. 171/2010, laatste wijziging: 31.08.2015.
Staatscourant van de Republiek Macedonië, nr. 06/2007, gewijzigd 53/2009 en 75/2013.
Staatscourant van de Republiek Macedonië, nr. 49/2003, laatste wijziging: 11.04.2016
MYLA (2016): Jaarverslag over vreemdelingenbewaring in Macedonië. Online op: <http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2016/09/MYLA-2016-Report-on-Immigration-Detention-in-Macedonia.pdf>
Verklaring van de Macedonische regering, Ministerie van Binnenlandse Zaken, Brief aan Human Rights Watch, 23.7.2015, in: Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Gewelddadigheid van de politie tegen migranten en asielzoekers in Macedonië. 2015. pp.55.
Vreemdelingenwet, artikel 3.
Marinko Kocovski, adjunct-directeur van de Sector Grenscontrole en Migratie, Ministerie van Binnenlandse Zaken, zoals geciteerd in Human Rights Watch (HRW), “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015, pp. 43.
Artikel 87 geeft hen alleen het recht op verblijf, en – als ze zichzelf kunnen onderhouden – het recht om buiten het “opvangcentrum voor asielzoekers” te verblijven.”
De Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië is ondertekenaar van en partij bij zowel het Verdrag betreffende de status van vluchtelingen als het Verdrag betreffende de status van staatlozen.
Macedonian Young Lawyers Association, “Irregular Migration in Macedonia in Numbers: Official Statistics Provided to the Macedonian Young Lawyers Association by the Ministry of Interior,” juni 2017, http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2017/06/IRREGULAR-MIGRATION-IN-MACEDONIA-IN-NUMBERS-2-2.png
Wet op Vreemdelingen, artikel 112.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015, blz. 38. Europees Comité ter voorkoming van foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië”, uitgevoerd door het Europees Comité ter voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp.67; Ombudsman (2014): Jaarverslag over het niveau van de eerbiediging, bevordering en bescherming van de mensenrechten en vrijheden 2014, gepubliceerd in Skopje, maart 2015, pp.14, online op: <http://ombudsman.mk/upload/Godisni%20izvestai/GI-2014/GI%202014-Ang.pdf>; Ombudsman (2015): Jaarverslag over de mate van verstrekking, eerbiediging, bevordering en bescherming van de mensenrechten en vrijheden 2015, gepubliceerd in Skopje, maart 2016, pp.36, online op: <http://ombudsman.mk/upload/Godisni%20izvestai/GI-2015/GI%202015-Ang-za%20pecat.pdf>.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp. 37.
Wet op vreemdelingen, artikel 81.
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” door het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 65.; over gronden van detentie, Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015 , pp. 47.
Europees Comité ter Voorkoming van Foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië”, uitgevoerd door het Europees Comité ter Voorkoming van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 71, paragraaf 129; HRW (2015) As though we are not human beings, Police brutality against migrants and asylum seekers in Macedonia, pp.45, online at: <https://www.hrw.org/sites/default/files/report_pdf/macedonia0915_4up.pdf>.
Zie ook: UNHCR, De Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië als land van asiel Observations on the Situation of asylum-seekers and refugees in the former Yugoslav Republic of Macedonia. Verslag van augustus 2015, <http://www.refworld.org/docid/55c9c70e4.html>, pp.10.
Europees Comité ter voorkoming van foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” door het Europees Comité ter voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 71, paragraaf 129, Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015, pp.45.
Vreemdelingenwet, artikel 142 (rechtsbijstand), artikel 141 (recht op vertaling).
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp.44f: MYLA 2016, pp.1, online op: <http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2016/09/MYLA-2016-Report-on-Immigration-Detention-in-Macedonia.pdf>
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” door het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 71, paragraaf 130.
Vreemdelingenwet, artikel 108.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015.pp.53.
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” door het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 72, paragraaf 131.:
Ombudsman (2014): Jaarverslag over het niveau van de eerbiediging, bevordering en bescherming van de mensenrechten en vrijheden 2014, gepubliceerd in Skopje, maart 2015, blz.14, online op: <http://ombudsman.mk/upload/Godisni%20izvestai/GI-2014/GI%202014-Ang.pdf>; pp. 62.
Europees Comité ter voorkoming van foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië”, uitgevoerd door het Europees Comité ter voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 en >; Ombudsman (2015): Jaarverslag over de mate van voorziening in, eerbiediging, bevordering en bescherming van de mensenrechten en vrijheden 2015, gepubliceerd in Skopje, maart 2016, pp.36, online op: <http://ombudsman.mk/upload/Godisni%20izvestai/GI-2015/GI%202015-Ang-za%20pecat.pdf>.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp. 45.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015.pp. 18f.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp.33. Een vrouw gaf meer dan 500€ uit voor basisbenodigdheden tijdens haar 72 dagen durende opsluiting.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp. 43.
In overeenstemming met de Wet Misdrijven.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp. 55.
Wet op vreemdelingen, artikel 108.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015.
De vreemdelingenwet, artikel 147.
MYLA (2016): Jaarverslag over Vreemdelingenbewaring in Macedonië. Online op: <http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2016/09/MYLA-2016-Report-on-Immigration-Detention-in-Macedonia.pdf>
pp.1 en 3.
Wet Vreemdelingen, artikel 108.
David Scheuing, Interview met Rode Kruis ambtenaar, 26.8.2016, Skopje.
Begin 2017 publiceerden rechtsgeleerden een onderzoeksartikel over de detentie in Gazi Baba en het detentiesysteem van de FYROM dat de situatie nauwkeurig evalueert en synchroon loopt met evaluaties in dit rapport: Charles Veigel, Olga Koshevaliska Gurkova, Borka Tushevska & Ana Nikodinovska Krstevska (2017) The ‘Gazi Baba’ Reception Centre for Foreigners in Macedonië: migrants caught at the crossroad between hypocrisy and complying with the rule of law, The International Journal of Human Rights, 21:2, 103-119, DOI: 10.1080/13642987.2016.1257987
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015 En HRW (22/12/2015): Macedonië: Nieuwe stap om Asielzoekers op te sluiten. Gedetineerd zonder de juiste waarborgen. Online op: <https://www.hrw.org/news/2015/12/22/macedonia-new-move-lock-asylum-seekers>.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Wreedheid van de politie tegen migranten en asielzoekers in Macedonië. 2015.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp. 50
Human Rights Watch (HRW) (22/12/2015): Macedonia: Nieuwe stap om Asielzoekers op te sluiten. Gedetineerd zonder de juiste waarborgen. Online op: <https://www.hrw.org/news/2015/12/22/macedonia-new-move-lock-asylum-seekers>.
Europees Comité ter Voorkoming van Foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië”, uitgevoerd door het Europees Comité ter Voorkoming van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 65.pp. 63-66, par. 113 – 120, en MYLA (2016): Jaarverslag over Vreemdelingendetentie in Macedonië. Online op: <http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2016/09/MYLA-2016-Report-on-Immigration-Detention-in-Macedonia.pdf> pp. 2.
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Rapport aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” door het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 65., par. 114.; Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp.23
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Verslag aan de regering van de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië over het bezoek aan de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië van het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 65., par. 114.; Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp.23, 31-34.
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Verslag aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” door het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 65. par. 115, Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. pp.27 e.v.; Ombudsman (2014): Jaarverslag over het niveau van de eerbiediging, bevordering en bescherming van de mensenrechten en vrijheden 2014, gepubliceerd in Skopje, maart 2015, pp.14, online op: <http://ombudsman.mk/upload/Godisni%20izvestai/GI-2014/GI%202014-Ang.pdf> .
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Verslag aan de regering van de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië over het bezoek aan de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië van het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 blz. 65. par. 115/116/117/119, en Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015.pp.29ff.
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Verslag aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” door het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 pp. 65. par. 115/116/117/119, en Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015.pp.29ff.
Europees Comité inzake de voorkoming van foltering (CPT), Verslag aan de regering van “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” over het bezoek aan “de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië” door het Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) van 7 tot 17 oktober 2014, 17 maart 2016, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016806974f0 par. 133, pp.74
CoE-CPT, para 118, HRW 2015 , pp.34f.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015. 35f.
MYLA (2016): Jaarverslag over immigratiedetentie in Macedonië. Online op: http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2016/09/MYLA-2016-Report-on-Immigration-Detention-in-Macedonia.pdf pp. 1
HRW 2015, pp.14f en pp.16-18.
Human Rights Watch (HRW) “As Though We Are Not Human Beings” Police Brutality against Migrants and Asylum Seekers in Macedonia. 2015, 18f.
MYLA (2016) Gesloten grenzen. Programmarapport over de impact van de grenssluitingen op mensen in beweging, met een focus op vrouwen en kinderen in Servië en Macedonië, online op: <http://myla.org.mk/wp-content/uploads/2016/09/Closed_Borders_ENG_low.pdf>
De monitoringverslagen over de mensenrechtensituatie van vluchtelingen in genoemde kampen op de homepage van het Helsinki Comité voor de Mensenrechten, http://www.mhc.org.mk/reports
MYLA, veldverslag januari, februari, maart 2016, http://myla.org.mk/publications/reports/
Macedonian Helsinki Committee for Human Rights, verslag: De situatie bij de grensovergangen Gevgelija en Kumanovo voor de periode 07.11.2016 – 13.11.2016, <http://www.mhc.org.mk/reports/487>.